Toshkent davlat yuridik universiteti

Soliq solish obyekti – soliq solinadigan oborot va soliq solinadigan 
importdir.  
Soliq  to’lovchining  tovarlarni  (ishlarni,  xizmatlarni)  realizatsiya 
qilish oboroti soliq solinadigan oborotdir. 
 
Tovarlar (ishlar, xizmatlar) ni realizatsiya qilish oboroti:  
                                                           
30
 Soliqlar va soliqqa tortish: Darslik / Hammual.: A.Vahobov, A.Jo'raev. – T.: “Sharq” nashriyoti – 2009. – 
400 bet. 

---

120 
 
1)  mol-mulkka  bo’lgan  mulk  huquqini  o’tkazish,  ishlar  bajarish, 
xizmatlar ko’rsatish, shu jumladan:tovarni va boshqa mol-mulkni jo’natish 
(sotish);  ustav  fondiga  (ustav  kapitaliga)  qo’shilgan  hissa;  mol-mulkni 
bepul  berish  (ishlarni  bepul  bajarish,  xizmatlarni  bepul  ko’rsatish),  shu 
jumladan  yuridik  shaxs  xodimlariga  ularning  mazkur  yuridik  shaxsdagi 
faoliyati  bilan  bog’liq  bo’lmagan  shaxsiy  ehtiyojlari  uchun  mol-mulkni 
bepul berish (ishlarni bepul bajarish, xizmatlarni bepul ko’rsatish); qonun 
hujjatlarida  nazarda  tutilgan  hollarda  boshqa  tovarlarga  (ishlarga, 
xizmatlarga)  almashtirish  uchun  mol-mulkni  berish  (ishlar  bajarish, 
xizmatlar ko’rsatish); qonun hujjatlarida nazarda tutilgan hollarda xodimga 
ish  haqi  hisobiga  yoki  muassisga  (ishtirokchiga)  dividendlar  to’lash 
hisobiga  mol-mulk  berish  (ishlarni  bajarish,  xizmatlar  ko’rsatish);  garov 
bilan  ta’minlangan  majburiyatlar  bajarilmagan  taqdirda,  garovga 
qo’yuvchi tomonidan garov narsasini berish; zayom shartnomalari asosida 
tovar-moddiy zaxiralarni berish;  
2)  bitta  yuridik  shaxsning  bir  tarkibiy  bo’linmasi  tomonidan  boshqa 
tarkibiy  bo’linmasiga,  agar  tarkibiy  bo’linmalar  Soliq  kodeksiga  muvofiq 
mustaqil  soliq  to’lovchilar  bo’lsa,  mol-mulkni  berish,  ishlarni  bajarish, 
xizmatlar ko’rsatish;  
3) mol-mulkni moliya ijarasiga (shu jumladan lizingga) berish;  
4) to’lovni bo’lib-bo’lib to’lash sharti bilan tovarni jo’natish;  
5) mol-mulkni operativ ijaraga berish;  
6)  intellektual  mulk  obyektlariga  bo’lgan  huquqni  o’tkazish  yoki 
ulardan foydalanish huquqini berish;  
7)  yuridik  shaxslardan  olinadigan  foyda  solig’ini  hisoblab 
chiqarishda  Soliq  kodeksining  147-moddasiga  muvofiq  harajatlari 
chegirilmaydigan 
(
masalan, 
moddiy 
qiymatliklarning 
tabiiy 
kamayishi 
normalaridan  ortiqcha  yo’qotishlar  va  buzilishlar;  nodavlat  pensiya  jamg’armasiga 
ajratmalar
 
va boshqalar
)  soliq to’lovchining o’z ehtiyojlari uchun o’zi ishlab 
chiqargan  tovarlarni  berish,  o’z  kuchi  bilan  ishlarni  bajarish,  xizmatlar 
ko’rsatish hisoblanadi.  
O’zbekiston  Respublikasining  bojxona  hududiga  olib  kirilayotgan 
tovarlar – soliq solinadigan importdir.  
Soliq  solinadigan  baza,  agar  qonun  hujjatlarida  boshqacha  qoida 
nazarda  tutilmagan  bo’lsa,  realizatsiya  qilinayotgan  tovarlarning 
(ishlarning,  xizmatlarning)  qiymati  asosida,  unga  qo’shilgan  qiymat 
solig’ini kiritmagan holda belgilanadi.  
O’zbekiston  Respublikasining  bojxona  hududiga  olib  kirilayotgan 
tovarlar soliq solinadigan importdir.  

---

121