Тошкент давлат юридик университети

3. Konstitutsiyaning 55-moddasida, “Yer, yer osti boyliklari, suv, 
o‘simlik va hayvonot dunyosi hamda boshqa tabiiy zahiralar 
umummilliy boylikdir, ulardan oqilona foydalanish zarur va ular 
davlat muhofazasidadir”,-
deb ko‘rsatilgani ham alohida ahamiyatga 
egadir. Bundan ko‘rinib turibdiki, tabiatni muhofaza qilish, ekologik 
talablarga har doim rioya etish, ekologik ofat va ekologik halokatlarni 
oldini olish hamda ekologik xavfsizlikni taminlash lozim bo‘ladi.
101
O’zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasi. – Toshkent: O’zbekiston, 2016 

---

313 
Shuningdek, O‘zbekiston Respublikasining “Tabiatni muhofaza 
qilish to‘g‘risida”
102
gi Qonunining 
38-moddasida, 
falokatlarni va ularning 
ekologiyaga zararli oqibatlarini bartaraf etish masalalari ko‘rsatilgan.
Unga asosan, falokat sodir bo‘lgan taqdirda korxona, muassasa yoki 
tashkilotlar favqulodda ekologiya vaziyatlariga mo‘ljallangan o‘z harakat 
rejalariga muvofiq falokatni bartaraf etishga darhol kirishishlari shart.
Mazkur qonunning
39-moddasida, Favqulodda ekologiya vaziyati 
va ekologiya ofati mintaqalari tushunchalariga aniq baho berilgan. 
Unga ko‘ra, xo‘jalik faoliyati va boshqa yo‘sindagi faoliyat, tabiat stixiyali 
kuchlarining vayron etuvchi ta’siri yoxud ro‘y bergan falokat yoki halokat 
natijasida muayyan hududlarning, shu jumladan suv va havo 
bo‘shlig‘ining atrof tabiiy muhitda inson salomatligiga, tabiiy ekologiya 
tizimlarining, o‘simlik va hayvonlar genetik fondlarining holatiga tahdid 
soluvchi barqaror salbiy o‘zgarishlar sodir bo‘layotgan qismi favqulodda 
ekologiya vaziyati mintaqalari deb e’lon qilinadi.
Qonunning 40-moddasiga ko‘ra, ”
Ekologik nuqtai nazaridan xavf 
tug‘diradigan