Тошкент давлат юридик университети

 
 
 
 
Nazorat uchun savollar 
 
1. 
Radiatsiya va radiatsiyaviy xavf deganda nimani tushunasiz? 
Radiatsiyaviy xavfsizlik va ekologik xavfsizlik tushunchalari o‘rtasidagi 
o‘zaro farqni nimalarda ko‘rish mumkin? Javobingizni ekologik qonunlar 
asosida tahlil qiling va ularni farqini ko‘rsating. 
2. Tojikiston Respublikasi Regar alyuminiy zavodi (TALKO DUK) 
zavodi tomonidan qo‘shni mamlakatlarga transchegaraviy atmosfera 
havosini ifloslanishi natijasida radiatsiyaviy ta’sirning salbiy oqibatlar 
mavjud.
Siz uni xalqaro va ekologiya huquqi asosida tahlil qiling.
 
3. 3-kurs talabalariga “Ekologiya huquqi”fanidan master klass 
seminar darsini olib borishda qatnashayotgan mutaxasis R. Kozimov 
fuqarolarning radiatsiyaviy xavfsizlikni ta’minlashdagi huquq va 
majburiyatlari bilan insonning yashash uchun qulay atrof tabiiy muhitga 

---

308 
ega bo‘lish huquqi va bu muhitni saqlab qolish borasidagi burchi bir xil 
manoni anglatib hech qanday farqi yo‘qligini tushuntirib, bu talablar 
O‘zbekiston Respublikasining “Tabiatni muhofaza qilish to‘g‘risida”gi 
qonunida o‘z aksini topganligi haqidagi fikrni bildirdi.
Shuningdek, u talabalar tomonidan berilgan savolga radiatsiyaviy 
xavfsizlikni ta’minlash sohasidagi davlat nazoratini O‘zbekiston 
Respublikasi Vazirlar Mahkamasi huzuridagi Yer qa’rini geologik 
o‘rganish, sanoatda, konchilikda va kommunal-maishiy sektorda ishlarning 
bexatar olib borilishini nazorat qilish davlat inspeksiyasi, O‘zbekiston 
Respublikasi Sog‘liqni saqlash vazirligi, O‘zbekiston Respublikasi
Ekologiya va atrof-muhitni muhofaza qilish davlat qo‘mitasi,O‘zbekiston 
Respublikasi Davlat bojxona qo‘mitasi, O‘zbekiston Respublikasi 
Ekologiya va atrof-muhitni muhofaza qilish davlat qo‘mitasi o‘z 
faoliyatida O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasiga hisobot 
berishi alohida takidlab o‘tildi.
Ammo ayrim talabalar va mutaxassislar ushbu berilgan javobga 
qo‘shimcha qilib, boshqa ekologik qonunlarda yana yangi holatlar 
mavjudligini bildirdilar.
Bildirilgan fikr va vaziyatga huquqiy baho bering! 
 
4. O‘zbekiston Respublikasi hukumati Tojikiston Respublikasi Regar 
alyumin zavodi (TALKO) tomonidan atmosfera havosini ifloslantirishi 
oqibatida O‘zbekiston Respublikasining janubiy viloyatlari jumladan, 
Surxondaryo
 
viloyati Sariosiyo, Oltinsoy, Uzun va Denov rayonlaridagi 
yashayotgan fuqarolarning sog‘lig‘iga va qishloq xo‘jalik mahsulotlariga 
miqdoridan yuqori darajada radiatsiyaviy nurlanish oqibatida yetkazilgan 
moddiy va manaviy zararni Regar alyumin zavodi (TALKO) tomonidan 
qoplanishini talab qilib Tojikiston Respublikasi Oliy Majlisiga murojaat 
qildi. Tojikiston Respublikasi Oliy Majlisi Tojikiston Respublikasi tabiatni 
muhofaza qilish davlat qo‘mitasiga va ushbu masala yuzasidan tuzilgan 
maxsus komissiyaga ushbu murojaatnomani o‘rganib chiqish va ushbu 
masala yuzasidan tegishli xulosa berishlikni topshirdi. Ushbu masala 
bo‘yicha komissiya va tabiatni muhofaza qilish davlat qo‘mitasi arizani 
o‘rganib chiqib, Surxondaryo
 
viloyati Sariosiyo, Oltinsoy, Uzun va Denov 
rayonlari hududida radiatsiyaviy nurlanish normal holatda ekanligi 
yuzasidan asoslantirilgan xulosa tayyorladi. Tojikiston Respublikasi Oliy 
Majlisi esa ushbu xulosaga ko‘ra O‘zbekiston Respublikasining murojaati 
etarli huquqiy asosga ega emasligini takidlab murojaatni bajarilishini rad 

---

309 
etdi. Bundan norozi bo‘lgan O‘zbekiston Respublikasi hukumati 
Tojikiston Respublikasi Prezidentiga murojaat etib, talablarni ijobiy hal 
etishlarini so‘radi.