Тошкент давлат юридик университети

a) suvdan 
umumiy foydalanish – 
jismoniy shaxslar tomonidan suvlarning va suv 
obyektlarining holatiga ta’sir etuvchi maxsus inshootlar va qurilmalarni 
qo‘llamagan holda o‘z ehtiyojlarini hamda boshqa ehtiyojlarni qondirish 
40
O’zbekiston Respublikasida atrof-muhit holati va tabiiy resurslardan foydalanish to’g’risidagi Milliy ma’ruza// 
N.M.Umarov tahriri ostida; O’zbekiston Respublikasi Tabiatni muhofaza qilish qo’mitasi.–Toshkent: Chinor ENK, 
2013.–B.98.

---

175 
maqsadida suvdan foydalanish; 
b)
suvdan maxsus foydalanish 
– yuridik 
va jismoniy shaxslar tomonidan suvlarning va suv obyektlarining holatiga 
ta’sir etuvchi maxsus inshootlar va qurilmalarni qo‘llagan holda amalga 
oshiriladigan suvdan foydalanish.
Suvdan 
umumiy va maxsus foydalanish
turlari ro‘yxati 
O‘zbekiston Respublikasi Qishloq va suv xo‘jaligi vazirligi, O‘zbekiston 
Respublikasi Sog‘liqni saqlash vazirligi, O‘zbekiston Respublikasi 
Ekologiya va atrof-muhitni muhofaza qilish davlat qo‘mitasi, O‘zbekiston 
Respublikasi Geologiya va mineral resurslar davlat qo‘mitasi, O‘zbekiston 
Respublikasi Vazirlar Mahkamasi huzuridagi Yer qa’rini geologig jihatdan 
o’rganish, sanoatda, konchilikda va kommunal-maishiy sektorda ishlarning 
bexatar olib borilishini nazorat qilish davlat inspeksiyasi tomonidan qonun 
xujjatlariga muvofiq belgilanadi.
3. Suv obyektlaridan foydalanuvchi subyektlar soniga qarab, 
tanho yoki birgalikda foydalanish farqlanadi: 
a) tanho foydalaniladigan 
suv obyekti – qonun hujjatlarida belgilangan tartibda yuridik yoki jismoniy 
shaxslarga butunlay yoki qisman foydalanishga berilgan suv obyekti; b) 
birgalikda foydalaniladigan suv obyekti – tanho foydalanishga berilmagan 
suv obyekti. Suv obyektlari qonun hujjatlarida belgilangan tartibda qishloq 
va suv xo‘jaligi, sanitariya nazorati, tabiatni muhofaza qilish, geologiya va 
mineral resurslar organlari bilan kelishilgan holda foydalanishga beriladi.
Suv iste’molining ham qonunga (21
1
-modda) muvofiq muayyan 
turlari mavjud bo‘lib, ular suvdan foydalanish turlariga o‘xshash. Ya’ni, 
maqsadli foydalanilishiga ko‘ra suv iste’moli a) ichimlik; b) kommunal-
maishiy; d) davolash, kurort, rekreatsiya; e) baliqchilik xo‘jaligi; f) sanoat 
va energetika; g) qishloq xo‘jaligi suv iste’moliga va boshqa turlarga 
bo‘linadi. 
Suv obyektidan olinadigan suvning miqdoriga qarab suv iste’moli 
umumiy va maxsus suv iste’moliga bo‘linadi: a) jismoniy shaxslar 
tomonidan suvlarning va suv obyektlarining holatiga ta’sir etuvchi maxsus 
inshootlar va qurilmalarni qo‘llamagan holda o‘z shaxsiy ichimlik, 
maishiy, rekreatsiya, davolash ehtiyojlari, hayvonlarni sug‘orish va boshqa 
ehtiyojlarni qondirish maqsadidagi suv iste’moli umumiy suv iste’molidir; 
b) yuridik va jismoniy shaxslar tomonidan suvlarning va suv 
obyektlarining holatiga ta’sir etuvchi maxsus inshootlar va qurilmalarni 
qo‘llagan holda amalga oshiriladigan suv iste’moli maxsus suv 
iste’molidir. Maxsus suv iste’moliga ayrim hollarda maxsus inshootlar va 
qurilmalarni qo‘llamagan holda, ammo suvlarning va suv obyektlarining 
holatiga ta’sir etadigan suv iste’moli ham kiritilishi mumkin. 

---

176 
Yuqorida ta’kidlanganidek, suv obyektlarini foydalanishga yoki 
iste’mol qilishga berish tartibi va shartlari ko‘p jihatdan foydalanish yoki 
iste’mol qilish turiga bog‘liq bo‘ladi. Shunga asosan suvdan foydalanish 
yoki iste’mol qilish undan