Тошкент давлат юридик университети

Shuningdek, “Suv va suvdan foydalanish to‘g‘risida”gi Qonunga 
2009-yil 25-dekabrda 
kiritilgan o‘zgartishlar asosida suvdan foydalanish 
bilan bir vaqtda “suv iste’moli” degan yangi huquqiy tushuncha ham kirib 
keldi.
Shunga ko‘ra suvdan foydalanish va iste’mol qilish huquqi 
subyektlari huquqiy maqomi ham bir-biridan farq qiladi. Xususan, “Suv va 
suvdan foydalanish to‘g‘risida”gi Qonunning 18-moddasiga ko‘ra suvdan 
foydalanuvchilar suv xo‘jaligining foydalanuvchi tashkilotlari, suv 
iste’molchilari uyushmalari, kommunal-maishiy soha, gidroenergetika 
korxonalari, boshqa korxonalar, muassasalar, tashkilotlar, O‘zbekiston 
Respublikasi fuqarolari, boshqa davlatlarning fuqarolari hamda fuqaroligi 
bo‘lmagan shaxslar bo‘lishi mumkin. 
Ushbu qonunning 18
1
-moddasiga muvofiq esa suv iste’molchilari 
sifatida korxonalar, muassasalar, tashkilotlar, fermer va dehqon 
xo‘jaliklari, shuningdek O‘zbekiston Respublikasi fuqarolari, boshqa 
davlatlarning fuqarolari va fuqaroligi bo‘lmagan shaxslar tan olinadi. 
Suv obyektlarini foydalanish va iste’mol qilish tartibi va shartlari 
ko‘p jihatdan suvdan foydalanish va iste’mol qilish turiga bog‘liq bo‘ladi. 
Umumiy tarzda suvdan foydalanish huquqini bir necha mezonlarga ko‘ra 
tasniflashimiz mumkin: 
Bugungi kunda
 
O‘zbekiston Respublikasi ma’muriy hududlari va 
xo‘jalik komplekslari tarmoqlari bo‘yicha suvdan 
foydalanish holati: 
sug‘orishda 90,8%, maishiy-kommunal xo‘jalikda 4,7%, ener-
getikada, 0,5%, baliqchilikda 1,2%, sanoatda 1,6%, va boshqa 
maqsadlar uchun 1% ishlatilmoqda
40
. 
2. Suv obyektidan suv olish usuliga, suvlarning va suv 
obyektlarining holatiga ta’sir etilishiga qarab suvdan foydalanish 
suvdan umumiy va maxsus foydalanishga bo‘linadi
: