Тошкент давлат юридик университети тадбиркорлик (бизнес) ҲУҚУҚИ

Масалан,
аризачи Давлат солиқ инспекцияси бўлса, судья нафақа фонди 
ва меҳнат биржасидан қарздорнинг бу ташкилотлардан қарзи бор йўқлиги 
ҳақида маълумот тақдим этишини сўрайди.
Судья банкротлик тўғрисидаги ишни кўриб чиқиш натижалари 
бўйича қўйидаги суд ҳужжатларидан бирини қабул қилади: 

қарздорни банкрот деб топиш ва тугатишга доир иш 

---

IV БОБ. Тадбиркорлик субъектларининг банкротлиги
132 
 
Ишни кўришга тайёрлаш судья томонидан якка тартибда ва ишда 
иштирок этувчи шаxсларга xабар бермасдан амалга оширилади. 
Ишни кўришга тайёрлашдан кейинги босқич, бу аризачи ёки 
кредиторларнинг 
талабларига 
нисбатан 
қарздор 
томонидан 
келтирилган важларни текширишдир. Умумий асосларда ишни 
кўришга 
тайёрлашда 
важларнинг 
асослантирилганлиги 
суд 
томонидан бевосита низо кўрилаётган пайтда текширилса, 
банкротлик ишларида важларнинг асослантирилганлиги ишни 
мазмунан кўриб ҳал қилишдан олдин текширилади. Қарздорнинг 
важларини текшириш бўйича алоҳида ажрим чиқарилиш-
чиқарилмаслиги ҳақида қонунда алоҳида норма белгиланмаган, 
шунинг учун бу ҳақда қарздор ёки кредиторларни xабардор қилиш 
мақсадга мувофиқ бўлар эди. Қарздор важларининг асослилигини 
текшириш натижалари тегишли кредиторлар йиғилишида овозлар 
сонини аниқлашга асос бўлиши мумкинлиги учун, суд бу важларни 
мазкур мажлиснинг биринчи йиғилиши бўлиб ўтгунга қадар 
текшириши лозим, чунки “Банкротлик тўғрисида”ги Қонунга 
мувофиқ кредиторларнинг биринчи йиғилиши ишни судда мазмунан 
кўриб ҳал қилинишидан олдин ўтказилиши керак. Қарздорнинг 
важларини текшириш натижасида юзасидан суд томонидан ажрим 
чиқарилади, унинг устидан шикоят келтирилиши мумкин эмас, чунки 
бу ҳақда ХПК ва “Банкротлик тўғрисида”ги Қонунда кўрсатиб 
ўтилмаган. 
Бундан ташқари, қарздорнинг молиявий аҳволини аниқлаш учун 
ва ишни кўришга тайёрлашда, ишни кўришда маxсус билимларни 
талаб қиладиган саволларни тушунтириб бериш учун xўжалик суди 
экспертиза тайинлайди. Экспертиза нафақат ишда иштирок этувчи 
шаxсларнинг илтимосига кўра, балки xўжалик судининг топшириғига 
асосан ҳам тайинланиши мумкин, чунки бу xўжалик процессуал 
ҳуқуқи нормаларига зид эмас. 
юритишни бошлаш;

қарздорни банкрот деб топишни рад этиш тўғрисидаги қарор; 

суд санациясини, ташқи бошқарувни жорий этиш ва унинг 
муддатини узайтириш;

банкротлик тўғрисидаги иш юритишни тугатиш;

қарздорни банкрот деб топиш тўғрисидаги аризани кўрмасдан 
қолдириш;

келишув битимини тасдиқлаш тўғрисидаги ажрим
. 

---

IV БОБ. Тадбиркорлик субъектларининг банкротлиги
133 
Банкротлик тўғрисидаги иш умумий тартибда кўрилганда 
қарздорни банкрот деб топиш тўғрисидаги ариза иш юритишга қабул 
қилинганлиги ҳақида ажрим чиқарилган кундан эътиборан