Toshkent davlat yuridik universiteti shaxsiy rivojlanish

Har kuni kuningiz boshlanishi avvalida albatta bajarishingiz 
kerak bo‘lgan ishlaringizni rejalashtirishga vaqt ajrating. Rejalarni 
qog‘ozga tushirishdan erinmang.

---

111 
Ishlaringizni muhimligi va bajarish muddati bo‘yicha tasniflang.
Har bir kun ichida ortga surib bo‘lmaydigan va o‘sha kun uchun 
muhim ishlar bo‘ladi. Ularni jadvalga solish orqali tartiblashtirish 
mumkin. Mazkur jadval Eyzenxauer matritsasi deb nomlanadi.
Qat’iy muddatli 
Muddatsiz 
Muhim 
Nomuhim 
Jadval 
bo‘yicha 
bajarilishi 
lozim 
bo‘lgan 
vazifalarni 
tartiblashtirgandan so‘ng rejalashtirilgan ishlarni o‘z vaqtida uddalash, 
agar bunga muayyan sabablar to‘sqinlik qilsa, o‘sha kun davomida 
baribir bajarish lozim. O‘zingiz belgilagan ish yakunlanmagunicha 
qat’iylik bilan o‘z-o‘zingizni nazorat qilib, boshqa narsalarga 
chalg‘imasdan, iroda ko‘rsatib shaxsiy rejangizni amalga oshirishingiz 
kerak.
Jamiyatda kishilar o‘zaro munosabatda bo‘lishar ekan, bir-
birlarining yordamiga ehtiyoj sezishadi. Bir kishi hamma narsani o‘zi, 
hech kimning yordamisiz amalga oshirishi deyarli imkoni yo‘q vazifa. 
Shuning uchun kishilar biron ishni bajarishda o‘zlari tushunmagan yoki 
bajara olish imkoni bo‘lmagan holatda boshqalarga murojaat qilishiga 
to‘g‘ri keladi. Vaqtni boshqarish jarayonida biz mana shu holni ham 
inobatga olishimiz kerak. Ya’ni, bizdan kimdir ko‘mak so‘rab ma’lum 

---

112 
bir vaqtni ajratishga to‘g‘ri kelsa, bu masalani chuqur o‘ylab, keyin 
rozilik bergan ma’qul. Boshqacha aytganda, biz o‘z vaqt rejimimiz va 
imkoniyatimiz doirasidan tashqaridagi “iltimos”larga “YO‘Q” degan 
javobni bera olishimiz kerak. Bu javob bizning biroz xudbinligimizni 
ko‘rsatsa-da, lekin vaqtimizni unumli ishlatishning sirlaridan biri 
hisoblanadi. Boshqalar uchun “HA” deyishingiz shaxsiy ishlaringizga 
kam vaqt qolishiga va rejada belgilangan vazifalarning qolib ketishiga, 
ularni bajarish uchun kuchingizning kamayishiga olib keladi.
“Yo‘q” deyishingiz qanday qilib vaqtingizni tejaydi? 
Birinchidan, boshqalarning sizning shaxsiy hayotingizga aloqasi 
bo‘lmagan va ular manfaati va xohishi yo‘lida bajarishingiz kerak 
bo‘lgan, siz uchun zarur bo‘lmagan ishidan qutulasiz.
Holbuki, avvalo o‘zingizning shaxsiy maqsad va vazifalaringizga 
tegishli ishlaringiz haqida qayg‘urib, ularni amalga oshirishingiz kerak. 
Boshqalarning maqsadi yo‘lidagi ishlarni qachonki sizda ortiqcha vaqt, 
xohish va kuch bo‘lgandagina bajarishingiz to‘g‘ri bo‘ladi. Birovga 
“yo‘q” deyish hech kimga yordam bermaslik kerakligini anglatmaydi. 
Biroq “iltimos”lar o‘z ishlaringizni ikkinchi planga tushirmasligi shart.
Ikkinchidan, bu hol sizda boshqalarning ishi uchun ortiqcha 
ko‘ngilchanlik natijasida aybdorlik va bosim hissini paydo qilishi 
mumkin. Oxir-oqibatda “yo‘q” deyish bilan siz o‘z diqqatingizni 
o‘zingiz uchun muhim bo‘lgan vazifalarni bajarishga qaratish 
imkoniyatini yaratasiz.