Тошкент давлат юридик университети модуль: “тадбиркорлик (бизнес) ҲУҚУҚИ”

ТОШКЕНТ ДАВЛАТ ЮРИДИК УНИВЕРСИТЕТИ
Модуль: “ТАДБИРКОРЛИК (БИЗНЕС) ҲУҚУҚИ”
9-мавзу: Биржалар фаолияти ва қимматли қоғозлар бозорини ҳуқуқий тартибга солиш (Исаева Ф.Б.)
Ўқув машғулоти натижасида: Ўқув машғулоти давомида талабада биржалар фаолияти; биржаларнинг ҳуқуқий мақоми ва биржаларнинг турлари; қимматли қоғозлар бозори тушунчаси. Қимматли қоғозлар бозорини тартибга солувчи қонунчилик; қимматли қоғозларни давлат рўйхатига олиш, муомалага чиқариш;қимматли қоғозлар бозори иштирокчилари;биржа битимлари тушунчаси ва хусусиятлар ҳақида бибимлар шаклланади. Ўқув машғулоти сўнггида талаба биржа битимларини тузиш, рўйхатдан ўтказиш ва расмийлаштириш тартибини ўрганади.

Машғулотнинг асосий масалалари:
Биржа қандай фаолиятни амалга оширадиган юридик шахс?
Биржа — олдиндан белгиланган жой ва муайян вақтда, белгиланган қоидалар асосида биржа савдоларини ташкил этувчи юридик шахс. Биржалар фақат акциядорлик жамиятлари шаклида ташкил этилади. Биржалар ўз фаолиятини товар-хом ашё, фонд ва валюта биржаси турида амалга оширади. Биржанинг фирма номида «биржа» сўзи бўлиши керак. Ушбу Қонун талабларига жавоб бермайдиган юридик шахс ўз фирма номида «биржа» сўзидан, ундан ҳосил бўлган сўзлардан ва сўз бирикмаларидан фойдаланишга ҳақли эмас, қонун ҳужжатларида назарда тутилган ҳоллар бундан мустасно.
Биржалар белгиланган тартибда лицензия олганидан кейин биржа фаолиятини амалга ошириш ҳуқуқини қўлга киритади.
Қимматли қоғозлар - ҳужжатлар бўлиб, улар бу ҳужжатларни чиқарган юридик шахс билан уларнинг эгаси ўртасидаги мулкий ҳуқуқларни ёки қарз муносабатларини тасдиқлайди, дивидендлар ёки фоизлар тарзида даромад тўлашни ҳамда ушбу ҳужжатлардан келиб чиқадиган ҳуқуқларни бошқа шахсларга ўтказиш имкониятини назарда тутади.


Қимматли қоғозларнинг қандай турлари мавжуд?
Қимматли қоғозларнинг қуйидаги турлари мавжуд:
акциялар,
облигациялар, (корпоратив ва инфратузилма)