Toshkent davlat yuridik Universiteti Jinoyat-protsessual huquqi

Hukmning fuqaroviy da’vo qismi ijrosini taminlash uchun mol-mulkni xatlashda bayonnomaga qiymati zararni qoplash uchun yetarli mol-mulk kiritiladi. Bunda mulkdor yoki mol-mulk egasi, o‘zining fikricha, qaysi mol-mulkni bayonnomaga kiritish zarur deb hisoblasa, shu mol-mulkni ko‘rsatishga haqlidir.

Xatlangan mol-mulk olib qo‘yilib, saqlash uchun fuqarolarning o‘zini o‘zi boshqarish organi yoxud boshqa tashkilot vakiliga topshirilishi mumkin. Bu mol-mulk mulkdorga yoki mol-mulk egasiga, uning voyaga yetgan oila a’zolaridan biriga yoki boshqa shaxsga saqlab turish uchun qoldirilib, unga ushbu mol-mulkning to‘la-to‘kis saqlanishi uchun qonunda nazarda tutilgan javobgarlik tushuntiriladi va bu haqda undan tilxat olinadi. Bunda muomalada bo‘lishi man qilingan ashyolar har qanday hollarda ham olib qo‘yilishi kerak. Ularni saqlash tartibi qonun bilan belgilanadi.

Bank muassasalarida saqlanayotgan pullar, shuningdek davlat zayomi obligatsiyalari, aksiyalar va boshqa qimmatli qog‘ozlar olib qo‘yilmaydi, lekin mol-mulk xatlangani to‘g‘risidagi qarorni yoki ajrimni olish bilanoq, ularni xarjlash operatsiyalari to‘xtatib qo‘yiladi. Oqlov hukmi qonuniy kuchga kirganda, jinoyat ishi tugatilganda, shuningdek fuqaroviy da’vogar o‘z da’vosidan voz kechganda hamda fuqaroviy da’voni qanoatlantirish yuzasidan ko‘rilgan choralarga sabab bo‘lgan asoslar bartaraf etilgan boshqa hollarda mol-mulkning xatlanganligi bekor qilinadi.


MAVZU BO‘YICHA XULOSALAR


Talabalar jinoyat protsessida fuqaroviy da’vo, jinoyat natijasida yetkazilgan zararni qoplash mexanizmi, shakllari, usullari va xususiyatlariga oid masalalar yuzasidan Oliy Sud Plenumining tegishli qarorlari va tarmoq qonunlari normalari bilan qiyosiy tahlil o‘tkazib, fuqaroviy da’vo institutining jinoyat ishlari yurituvidagi ahamiyatini aniqlab berishlari lozim.


MUAMMOLI SAVOLLAR VA KAZUSLAR

1. Jinoyat protsessidagi fuqaroviy da’vo – kimningdir foydasiga hal qilish to‘g‘risidagi talabdir, chunki uning mazmuni javobgarni muayyan harakatlarni da’vogar foydasiga sodir etishi lozimligi to‘g‘risidagi, jinoyat tufayli yetkazilgan mulkiy va ma’naviy ziyonni qoplash haqidagi talab hisoblanadi. Fuqaroviy da’vo mulkiy ziyon ko‘rgan shaxs yoki uning vakili, prokuror tomonidan jinoyat ishi qo‘zg‘atilgan paytdan boshlab to sud tergovi boshlangunga qadar qo‘zg‘atiladi.