Toshkent davlat yuridik universiteti jinoyat huquqi

 
 
 
 
 
Amaliyotdan misol
: Masalan, avtotransport vositalari harakati xavfsizligi 
qoidalarini buzish odam o‗limiga sabab bo‗lganligi uchun shaxs JKning 266-
moddasi 2-qismi bilan yetti yilgacha ozodlikdan mahrum qilish jazosiga hukm 
qilinib, jazoni o‗tab bo‗lgandan so‗ng yetti yil o‗tgach sudlanganlik muddati 
tugaydi. Bu jinoyat subektiv tomondan ehtiyotsizlikdan sodir etiladi. Shaxs 
nomusga tegish jinoyatini sodir qilganligi uchun JKning 118-modasi 1-qismi bilan 
6 yil muddatga ozodlikdan mahrum qilish jazoga hukm qilinib, jazoni o‗tab 
chiqqach sudlanganlik muddati 7 yildan so‗ng tugaydi. Ko‗rib chiqqan har ikki 
misolda ham JKning talabiga ko‗ra, ehtiyotsizlikdan va qasddan sodir etilgan 
jinoyatlar uchun sudlanganlik muddati bir xil. Fikrimizcha, jinoyat sodir etishda 
aybdor bo‗lgan shaxsga nisbatan qo‗llanadigan jazo yoki boshqa huquqiy ta‘sir 
chorasi odilona bo‗lishi, ya‘ni jinoyatning og‗ir-yengilligiga, aybning va shaxsning 
ijtimoiy xavflilik darajasiga muvofiq bo‗lishi kerak. Ehtiyotsizlikdan sodir etilgan 
jinoyatlarda qasddan sodir etiladigan jinoyatlarda bo‗lgani kabi jinoyatga 
tayyorgarlik ko‗rish bosqichi mavjud emas, bunday jinoyatlarning ijtimoiy 
xavflilik darajasi ham qasddan sodir etilgan jinoyatlarga nisbatan kam. JKning 15-
moddasiga ko‗ra, ehtiyotsizlikdan sodir etilgan jinoyatlar uchun agar besh yilgacha 
ozodlikdan mahrum qilish jazosi nazarda tutilgan bo‗lsa, ijtimoiy xavfi katta 
bo‗lmagan jinoyat, besh yildan ortiq bo‗lsa, uncha og‗ir bo‗lmagan jinoyat 
hisoblanadi. Sudlanganlikning tugallanishida esa uncha og‗ir bo‗lmagan