Тошкент Давлат Тиббиёт Академияси

Коммунал гигиена - инсонга табиий ва антропоген омиллар таъсирини ўрганадиган ва шулар асосида гигиеник меъёрларни, ҳамда санитария қоида-ларини ишлаб чиқадиган фан бўлиб, бу қоидаларга риоя қилиш саломатликни таъминлайди ва аҳоли турмуш шароитларини яхшилайди.
Коммунал гигиена атроф муҳитнинг ифлосданишининг олдини олиш ва бартараф этишга, уни соғломлаштиришга қаратилган, аҳолини касалланишининг олдини олишга ва камайтиришга қаратилган санитария-гигиеник ва санитария - эпидемик тадбирларни ишлаб чиқишга ва амалда қўлланишини назорат қилишга тадбиқ қилинишининг илмий асоси ҳисобланади.
Коммунал гигиена - фан сифатида ўзининг олдига учта асосий масалани қўйган:
1. Аҳоли турар жойларида ташқи муҳитнинг инсон саломатлигига таъсирини ўрганиш;
2. Аҳоли яшаш жойларни соғломлаштириш, озодалаштириш ва оптимал шароитга келтириш учун зарурий санитария меъёр ва профилактика тадбирларини ишлаб чиқиш;
3. Коммунал гигиена соҳасида санитария қонунларининг асосларини ишлаб чиқиш;
Коммунал гигиенада қўланиладиган усуллар
Коммунал гигиенада, илмий изланишларда ва санитария амалиётида қуйидаги усуллардан фойдаланилади:
1. Аҳоли яшаш шароитларини санитария текширувидан ўтказиш ва олинган натижаларни статистик қайта ишлаб чиқиш.
2. Гигиеник текширувларни асбоб-ускуналар ёрдамида ўтказиш. Буларга ҳарорат, намлик, ҳаво босими ва ҳаракат тезлиги, иссикдик ва ультрабинафша радиациясининг кучланиши, ёритилганлик, шовқин интенсивлиги ва бошқа физик, кимёвий кўрсаткичларни ўлчаш.
3. Гигиеник текширувларни махсус лаборатория шароитида ёки уларнинг ёрдамида ўтказиш. Буларга ичимлик сувини, чиқинди сувларни, ёпиқ хоналар ҳавосини, атмосфера, тупроқ ва ташқи муҳитнинг бошқа элементларининг физик-кимёвий, биологик, бактериологик, гельментологик, токсикологик ва радиологик усуллар билан текширувлар киради.
4. Ташқи муҳит омилларининг инсон организмига таъсирини физиологик усуллар ёрдамида аниклаш.
5. Лаборатория шароитларида тажриба ўтказиш усуллари (камераларда, махсус тажрибавий асбоб-ускуналарда).
6. Аҳоли яшаш жойларининг санитария шароитларига боғлиқ статистик синов усуллари билан аниқлаш.
7. Ташқи муҳит таъсирини аниклаш учун аҳолининг турли гуруҳларини оммавий кўрикдан ўтказиш усуллари.