Toshkent davlat texnika universiteti olmaliq filali

Хулоса.
Биз очиқ кон иши асослари фанидан бажарган “ Курс иши” дан қуйидаги маълумонтларни ўзлаштирдик: “ Курс иши” нинг биринчи қисмида биз бурғилаш станогининг иш унумдорлигини ҳисоблаб чиқдик. Биз СБШ 250 бурғилаш станогини танладик ва шу станок билан скважиналар бурғилашнинг афзаллик томонларини англаб етдик. Мисол учун ушбу станок Қалмоқир шароитида 7-8,11-13, 14 – 16 м/соат тезликда бурғилаш имкониятига эга, бу станоқ учун йил мобайнида 280 – 290 кун ишлаш белгилаб қўйиган.
Бурғуланган скважиналар қаторлари орасидаги масофа “Қалмоқир ” шароитида 9 м, қаторлар бўйича скважиналар орасидаги масофа ҳам 8 м бўлади.Скважиналар зарядларга ёппасига тўлдирилади ва орасида хаволи бўшлиқ қолдирилади. Бир текис тўлдирилган заряд скважинанинг пастки қисмида жойлашиб у асосан уступнинг портлатиш қисмига таъсир қилади.Шунинг учун портлатиш ишларида бир текис тўлдирилган зарядлар қўлланилганда негабаритлар хосил бўлади. Ҳаволи бўшлиқ қолдирилган зарядларни қўллаш тоғ жинсларини майдаланувчанлигини оширади.
Иккинчи қисмида эса жинсларнинг қазиш ва юклаш ишларини кўриб чиқдик ва экскаваторнинг иш унумдорлигини ҳисоблаб чиқдик.
Қазиш – юклаш ишлари кон массасини забойдан қазиб олиш ва уларни траспорт воситаларига юклаш ёки ағдармага ташиш ишларини ўз ичига олади. Каръерда қазиш – юклаш ускуналар сифатида даврий ва узлуксиз ҳаракатланувчи, экскавацияловчи машиналардан фойдаланилади. Каръерда тоғ жинслари бурғилаш – портлатиш ишлари ёрдамида қазиб олишга тайёрланганда, қазиш – юклаш ишларини бажариш учун бир чўмичли экскаваторлар қўлланилади.
Экскаваторнинг иш унумдорлигини ҳисоблаш учун энг аввало экскаватор тури аниқланади ва танланган экскаваторнинг унумдорлиги ҳисобланади. Учинчи қисмида биз каръер юкларини ташиш ишларини кўриб чиқдик ва қуйидаги хулосага келдик. Каръер юклари асосан автомобил траспорти ва темир йўл транспорти ёрдамида ташилади.Автомобил транспортининг афзаллик томонлари у каръер тубидан юкларни бункерга ташиб келтиради сабаби у бемалол нисбатан катта қияликларда ҳам ҳаракатлана олиш қобилятига эга.

Фойдаланилган адабиётлар рўйхати:

1. И.А.Каримов " Узбекистон ХХI аср бусагасида: хавфсизликка тахдид, баркарорлик шартлари ва тараккиет кафолотлари." Т.Узбекистон. 1997.

2. " Очик кон ишлари асослари" фанидан маърузалар матни.
3. Ржевский В.В."Открытие горные работы. Производственные процессы." М. Недра.1985.
4. Ржевский В.В."Открытие горные работы.Техналогия и комплексная механизация." М. Недра.1985.
5. Томоков П.И. Наумов И.К. " Техналогия,механизация и организация открытых горных работ."М. Недра.1986.