Тошкент Давлат техника

Бурилишини бошқариш агрегатларнинг
гидравлик системасидаги носозликлар
Носозликлар. Трактор агрегати билан бажариладиган ишнинг сифати, ҳаракат ҳавфсизлиги кўп жиҳатдан бурилишни бошқариш агрегатлари гидравлик системасининг техник ҳолатига боғлиқ.
Гидравлик системадаги мой исиганда рул ғилдирагини айлантириш силлиқ, силкинишсиз ва катта куч қўймасдан амалга оширилиши лозим.
Ишлаётган двигателда рул ғилдирагининг эркин йўли рул механизми валининг биркмаларида, рул гидрокучайтиргичи тишли узатма илашмасида (МТЗ, Т-40, ЮМЗ тракторларида), золотникли рул механизмининг червяк жуфтлигида (Т-150К, «Кировец» тракторларида) катта ейилиш, шар бармоқларида, рул тортқиларида, кузатувчи қурилма торқилари (тескари боғланиш тортқилари) даги тирқишнинг катталашуви, валдаги червяк подшипникларини ўтқазишларнинг бўшашига кўп жиҳатдан боғлиқ.
Дастлаб рул механизмини бирлаштирилувчи деталларнинг, рул торқиларининг техник ҳолати текширилади ва тирқишлари ростланади, яроқсиз деталлар алмаштирилади ва ростланади.
Рул механизмининг тишли ёки червякли илашмаларининг тирқишини, ҳамда рул ғилдираги гардишидаги кучни аниқлаш учун НИИАТ-402 мослама-асбобдан фойдаланилади. У рул ғилдирагига, унинг кўрсатувчиси эса рул колонкасига ўрнатилади. Рул торқилари шарнирларидаги, рул механизмининг илашмаларидаги тирқишларни бартараф этиш учун рул ғилдираги қарама-қарши томонга айлантирилиб, унинг эркин йўли аниқланади. Рул ғилдирагининг номинал эркин бурилиш бурчаги 25-30º бўлиб, унинг рухсат этилган қиймати эса 35º бўлиши керак.
Асобоб ёрдамида бир пайтнинг ўзида рул ғилдираги гардишидаги кучни ҳам аниқлаш мумкин. Бунинг рул тортқилари сошкадан узилади, дизел юргизилади ва тирсакли валнинг максимал айланишлар частотасида асбоб диномометрининг дастаси қотирилади. Фиксатор ҳалқасининг ҳолати бўйича қарама-қарши дастадаги рул ғилдирагини эркин буриш кучи аниқланади. Ғилдирак гардишидаги бу куч 30-50 Н атрофида бўлиши лозим. Агар эркин йўл рухсат этилгандан юқори бўлса, механизмларни ростлаш амалга оширилади. МТЗ ва ЮМЗ тракторларининг (червяк сектор) узатмаларидаги тирқиш ростловчи втулкани буриш билан амалга оширилади. Бунинг учун аввал стопор болти бўшатилади. Агар рул гидрокучайтиргичининг эркин йўли унча катта бўлган ҳолларда, корпус қопқоғи олиниб, пластинкалик шчуп билан таянч ва рейка орасидаги тирқиш ростланади. Бунда тирқиш 0,1-0,3 мм чегарасида бўлиши лозим. Уни ростлаш дифференциални блокировкалаш датчиги гардишининг ост қўймалари ёрдамида амалга оширилади. Сўнг эса червяк-сектор илашмаси ростланади, бунда минимал эркин йўлига ва червякни эркин, қадалмасдан айланишига эришилади.
Т-40 тракторларида рул ғилдираги катта эркин йўлга эга бўлган ҳолларда поршен рейкаси вертикал валнинг сектори илашмасидаги тирқиш камайтирилади. Бунинг учун гайка, колпачок бўшатилади, контргайка очилади, винт тақалгунга қадар бураб киритилади, ундан сўнг уни 1,6 айланишга бўшатилади. Бунда вертикал вал силжиб поршен рейкаси сектор билан тирқишсиз бирикма ҳосил бўлиши таъминланади. Агар ростлангандан сўнг рул механизмининг валигини катталаштирилган йўли етарли даражада кичиклашган бўлса, у буралганда тормозланиши сезилса, бундай ҳолат тишли илашмани сезиларли даражада ейилганлигини кўрсатади, бунда вертикал вал ва поршен йиғилган ҳолда алмаштирилади
Энергия билан тўйинган тракторларда червяк-сектор илашмасидаги тирқиш текширилади.
Т-150К тракторида соат типидаги индикатор билан вал-секторнинг ўқ бўйича силжиши текширилади. Бунинг учун уни ўқ йўналишида силжитиш талаб этилади. Секторнинг ўрта ҳолатида унинг номинал ўқ бўйича силжиши 0,01-0,06 мм бўлиши лозим. Агар ўқ бўйича силжиш 0,1 мм дан катта бўлса, илашма ростланади. Бунинг учун болтлар бўшатилиб ёнаки қопқоқ, подпятник ва ростловчи шайба чиқариб олинади. Ростловчи шайба қалинлиги бўйича шундай танланадики, йиғилган механизмда вал секторнинг ўқ бўйича силжиши номинал қиймат чегарасида бўлсин. Секторнинг четки ҳолатларида валнинг ўқ бўйича силжиши 0,25-0,6 мм гача ортиши мумкин. Агар нормал ўқ бўйича силжишда секторнинг ўрта ҳолатида валнинг четки ҳолатлардаги силжиши 0,25 мм дан кичик бўлиб қолса, червяк жуфтлиги алмаштирилади.
Тиши четида белгиси бўлган червяк секторнинг белгили чуқурчасига киритилади. Сошка ўрнатилганда ундаги белги вал сектори ва корпус четидаги белгига тўғри келиши керак. Рул механизмининг вали ростлангандан сўнг, бир четги ҳолатдан иккинчисига ўтганда сектор червяк бўйича силлиқ, тиқилиб қолмасдан айланиб ўтиши керак.
«Кировец» трактори рул механизмидаги сошка валининг конусли подшипникларда катта эркин йўли содир бўлса, удаги тирқиши червяк жуфтлиги илашмаси ва червякнинг ўқ бўйича суриш йўли билан ростланади ва у соат типидаги индикатор билан текширилганда, индикатор оёқчаси рул валининг четига ўрнатилади. Червяк икала томонга сошкаси қотирилган ҳолатда тақалгунга қадар бурилганда, унинг ўқ бўйича силжиши ҳар бир томонга 2,7-3,3 мм атрофида бўлиши керак. Вал секторнинг силжиши катталашганда конусли роликли подшипниклардаги тирқиш подшипник қопқоқлари тагидаги ростловчи остқўймалар ёрдамида камайтирилади. Бунда вал секторнинг ўқ бўйича силжиши 0,05-0,15 мм бўлиши лозим. Секторни червяка нисбатан силжишини олдини олиш мақсадида ҳар бир қопқоқ тагидан тенг сондаги остқўймалар олиб ташланади.
МТЗ хилдаги тракторларининг қийин бурилиши ёки Т-150К тракторларининг буриш имкони бўлмаса, бакдаги ишчи суюқликнинг етарли эмаслигидан, узатиш босимининг пастлигидан, сақлагич клапанининг ростланганлигини бузилганлигидан, куч цилиндрининг зичловчи ҳалқаларини ейилганлигидан ва бузилганлигидан дарак беради. Улардан ташқари энергия билан тўйинган тракторларининг қийин бурилишига сарф регуляторининг плунжерларини тишлашиб қолиши ёки уларнинг ростланганлигини бузилиши таъсир кўрсатади.
Бурилишни бошқариш гидросистемасининг техник ҳолатини, насос томинидан ишчи суюқликни узатиш ва ҳосил қилинадиган босимни, тақсимлагичдан ва куч цилиндридан сизиб оқаётган мойни, сақлагич клапанларини ростлашни, ишчи суюқлик сарф ростлагичини мослашишини текшириш талаб этилади. Зарур бўлган барча ўлчовлар бурилиш гидросистемаси агрегатларини трактордан ечмасдан, КИ-5473 ГОСНИТИ комплекти ёрдамида амалга оширилади, бу асбоб осгичнинг гидросистемаси параметрларини аниқлашда ишлатилади.
Бурилишни бошқариш гидросистемасининг турли кўрсатгичлари дизел тирсакли валини номинал айланишлар частотасида (ЯМЗ дизеллари бундан истисно) асбобда, унинг манометри бўйича 5,0 МПа қарама-қарши босимда ишчи суюқликнинг 50-60ºС температурасида ўлчанади. Ундан сўнг асбобнинг сарф шкаласининг кўрсатиши 0,71 тузатиш коэффициентига кўпайтирилади.
Насосдан МТЗ ва ЮМЗ тракторларининг рул гидрокучайтиргичга ишчи суюқликнинг узатилишини текширишда сақлагич клапан қутисидан озиқлантирувчи трубопровод узилади ва унга асбобнинг киритиш рукаваси уланади. Тўкиш рукавасини суюқлик сатҳидан пастга жойлаштириб горловинага туширилади. Дизел юргизилади, тирсакли валнинг айланишлар частотасида ва асбоб лимбаси шкаласига мувофиқ манометр бўйича 5,0 МПа босим ўрнатилиб, ишчи суюқликни узатилиши белгиланади.
Оқимни бўлиш клапани билан Т-40 тракторининг рул гидрокучайтиргичига узатиладиган ишчи суюқликнинг миқдорини текшириш учун ундан озиқланиш трубопроводини узиб, уни асбобга киришга уланади. Асбобнинг тўкиш рукаваси унга қотирилган штуцер орқали мой баки билан бирлаштирилади. Агар оқимни бўлиш клапани орқали насос томонидан узатиладиган ишчи суюқликнинг миқдори, рухсат этилганига мос келмаса, унда клапан алмаштирилади.
Т-150К тракторида сарф клапанидан оқувчи мойнинг миқдори текширилади. Бунинг учун тақсимлагичдан трубопровод узилади ва уни асбобнинг киритиш рукаваси билан бирлаштирилади. Асбобнинг тўкиш рукаваси бак горловинаси тиқини билан бирлаштирилади. Кўрсатгичлар рухсат этилган қийматлардан паст бўлса клапан винт билан ростланади.
«Кировец» ва Т-150К тракторларида тақсимлагичлардан трубопровод ажратилиб, унга асбобга кириш рукаваси уланади. Асбобнинг тўкиш рукавасини гидросистеманинг баки билан бирлаштирилади. Дизел юргизилади ва сарф клапанларига ишчи суюқликнинг узатилиши текширилади. Зарурият туғилса клапан винт билан ростланади.
Агар асбобнинг кўрсатиши ишчи суюқликни узатишда рухсат этилган қийматлардан паст бўлса, тақсимлагичларнинг техник ҳолати (ишчи суюқликнинг сизиб оқиши миқдори бўйича) аниқланади. МТЗ, ЮМЗ , Т-40 тракторларининг рул гидрокучайтиргичларининг тақсимлагичларида ишчи суюқлик сизиб оқиши, КИ-5473 асбоби билан текширилади. Асбобнинг озиқлантириш рукавасини улаш учун дастлаб технологик тиқинлар чиқариб олинади (МТЗ тракторида тиқин сақлагич клапанининг устида, Т-40 тракторида пастда жойлашган бўлади). Тўкиш рукавасини гидросистеманинг баки билан бирлаштирилади. Дизел юргизилиб, тирсакли валнинг номинал айланишлар частотасига ўрнатилади, рул бошқармасининг ғилдираги ўнгга ва чапга тақалгунга қадар буралади. Асбобнинг дастасини бураб манометр бўйича босимни 5,0 МПа га ўрнатиб, сарф шкаласи бўшича унинг кўрсатиши аниқланди. Агар тақсимлагичга ишчи суюқликни узатилиши текширилганда асбобнинг кўрсатишидаги фарқ сизиб оқишда 5 л/миндан катта бўлса тақсимлагич таъмирланади.
Т-150К ва «Кировец» тракторларини бурилишини бошқариш гидросистемасидан мой оқиши текширилганда, куч цилиндрларининг бирортасини озиқлантириш бўлинмасидан мой провод узилади ва унга ўтиш штуцери ёрдамида асбобнинг киритиш рукаваси уланади. Куч цилиндри штуцерининг тешиги заглушка билан бекитилади. Асбобнинг тўкиш рукаваси гидросистема баки билан бирлаштирилади. СМД дизелининг тирсакли валининг айланишлар частотаси номинал, ЯМЗ дизели тирсакли валининг айланишлар частотаси эса 900 мин^-1 бўлиши керак.
Бурилишни бошқариш гидросистемасининг сақлагич клапанини ишлаб кетиш босими тракторнинг барча русумлари учун тақсимлагични ҳолати текширгандадек, шу схема бўйича текширилади.
Текшириш учун трактор дизели юргизилади ва тирсакли валнинг номинал айланишлар частотаси ушлаб турилади, асбобнинг дастаси билан мойнинг тўкилиши бекитилади. Манометрнинг кўрсатиши бўйича, сақлагич клапанини ишлаб кетишига олиб келувчи амалдаги босим аниқланади.
Агар босим рухсат этилгандан паст ёки номинал қийматидан юқори бўлса, клапан ростланади. Бунинг учун колпачок олинади, ростловчи винтнинг контргайкаси бўшатилади ва рул ғилдираги ушлаб турилиб, бурилишнинг четги ҳолатига тақалгунга қадар ростловчи винт номинал босимга етгунга қадар қотирилади ёки бўшатилади. Номинал босимга эришишни имкони бўлмаса, К-701 тракторида тақсимлагичдаги, насосга ўрнатилган сарф регуляторининг ростловчи винти бўшатилиб мойни узатиш кўпайтирилади. Агар бу ҳолда ҳам зарур бўлган натижа олинмаса, насос регулятор билан биргаликда таъмирланади.
Трактор бурилганда кескин силкинишларнинг мавжудлиги гидроосгич тақсимлагичининг золотниги гайкасини бўшаганлигини, рул механизми тортқиларидаги тирқишни катталашганлигини кўрсатади.
МТЗ, ЮМЗ тракторларининг золотниги гайкаларини бўшаб кетиши йўналтирувчи ғилдиракларни тебранишига олиб келади, бу ҳолат трактор юқори тезликда ҳаракатланганда намаён бўлади. Бунда рул тортқиларидаги тирқишлар ростланади, ундан сўнг эса тақсимлагич золотнигининг гайкаси қотирилади. Бунинг учун тақсимлагичнинг олдинги қопқоғи олинади. Қотириш моментининг қиймати 20 Нм дан катта бўлмаслиги лозим. Бунинг учун ушбу моментда динамометрик калит билан тожли гайка қотирилади, ундан сўнг шплинт ўрнатиладиган тешикка мос келгунга қадар бўшатилади.
Т-150К трактори тақсимлагичининг гайкаси тақалгунга қадар қотирилади, ундан сўнг эса ½ айланишга бўшатилади ва иккинчи гайка билан пухта контрланади.
«Кировец» трактори тақсимлагичининг золотнигини тожли гайкаси МТЗ тракторидагидек ростланади. Тракторнинг ярим рамаси бурилганда кескин сўнмайдиган зарбларнинг содир бўлиши, гидросистемага ҳаво кириб қолиши натижасида содир бўлади. Ишчи суюқликнинг сарфи регулятор плунжерини тиқилиб қолишига олиб келади.
Бундай ҳолларда сарф регулятори бўлакларга ажратилади, унинг деталлари ювилади ва плунжерни тиқилиб қолиш сабаблари бартараф этилади.
Рул механизмининг, уларнинг тақсимлагичларини ва редукторини асосий нуқсонларига: червяк вали шлицаларининг ва сектор (Т-40, МТЗ, ЮМЗ тракторларининг тишли рейкаси) тишларини ейилиши, сақлагич клапаннинг ейилиши ва гермитиклигини бузилиши, прицизион деталлар (золотниклар, плунжерлар, гилзалар) нинг ейилиши ва гидравлик зичлигини бузилиши киради.
Агар назорат асбоблари орқали тракторнинг бурилишини бошқариш гидросистемаси агрегатларининг техник ҳолати текширилгандан сўнг одатдаги ростлаш операцияларидан сўнг таъмирлашга мойил бўлмаган сезиларли даражадаги носозликлар аниқланса, носоз агрегат трактордан ечилади ва техник назорат учун бўлакларга ажратилади ва ейилган деталлари алмаштирилади.
«Кировец» ва Т-150К тракторларининг тақсимлагичли рул механизмини бўлакларга ажратиш унчалик меҳнат талаб қилмайди ва уни назорат-синов стендлари бўлмаган устахоналар шароитида ҳам бажариш мумкин.
МТЗ, ЮМЗ, Т-40 тракторларининг рул гидрокучайтиргичларини таъмирлашда бажариладиган бўлакларга ажратиш, йиғиш ва ростлаш операциялари мураккаб бўлиб, уларни бажариш учун ва якуний йғишдан сўнг назорат-синаш ускуналарини қўллаш талаб этилади.
МТЗ, ЮМЗ тракторларининг гидравлик кучайтиргичларида червяк ва секторни алмаштириш учун гирокучайтиргич корпусининг юқори қопқоғи олинади ва сектор билан йиғилган ҳолдаги вертикал вал чиқариб олинади. Ундан сўнг, тақсимлагич корпуси олиниб, экцентрик втулкадан тақсимлагич корпуси билан йиғилган червяк чиқариб олинади. Червякни алмаштириш учун тожли гайка шплинтсизлантирилади ва очилади ва тақсимлагич корпусидан червякли вал чиқариб олинади. Агар червякнинг шарикли подшипникларида сезиларли радиал тирқиш бўлса, уларни алмаштириш лозим.
Сектор алмаштирилаётганда у валдан икки панжали чиқариб олгич билан сиқиб чиқарилади. Янги секторни ўрнатиш учун вертикал валнинг шлицаси четига қўйилган белгини, секторнинг шлицасидаги белги билан бирлаштирилади.
Вертикал вал гидрокучайтиргич корпусига ўрнатилганда секторниниг ўрта тишидаги белгини рейка чуқурлиги билан бирлаштирилади.
МТЗ ва ЮМЗ тракторларининг рул гидрокучайтиргичларида куч цилиндрининг поршен ва штокининг зичловчиларини алмаштириш унча мураккаб эмас. Бунинг учун қотириш шпилкаларининг гайкалари бўшатилиб, дастлаб олдинги қопқоқ, сўнг эса куч цилиндрининг гилзаси чиқариб олинади. Агар штокнинг зичловчисини алмаштириш талаб этилса, поршен ва куч цилиндрининг орқа қопқоғи чиқариб олинади. Куч цилиндри йиғилганда дастлаб гилзага пошен ўрнатилади. Ундан сўнг гилзани поршен билан биргаликда штока ва орқа қопқоқнинг йўнилмасига кийгизилади. Поршен гайкаси 120 Нм момент билан қотирилади. Рул бошқармасининг гидрокучайтиргични йиғишнинг охирги операцияси бўлиб, вертикал вални ўқ бўйича силжишини ва червяк ва сектор оралиғидаги тирқишни ростлаш ҳисобланади. Бунинг учун ростловчи винт вал четига тақалгунга қадар буралади, ундан сўнг эса 1/10-1/8 айланишга бўшатилади ва контргайка билан қотириб қўйилади.
Червяк ва сектор орасидаги тирқиш эксентрик втулка билан ростланади. Червяк валининг эркин йўлини ўлчаш учун унга рақамлар ёзилган мослама-транспортирдан фойдаланиш мумкин. Бунинг учун дастлаб эксцентрикли фтулкани ушлаб турувчи болт 2 бўшатилади ва гайка калити билан червяк вали икки томонга енгил буралади. Мослама транпортири бўйича червяк валини эркин йўлининг бурчаги белгиланади. У 6º дан катта бўлмаслиги лозим. Червяк-сектор илашмасидаги тирқиш эксцентрик втулка билан ростланади, бунинг учун у кесиги ёрдамида монтировка кураги ёки очгич билан бурилади. Айрим ҳолларда черяк валининг эркин йўли камайиши ҳам мумкин, бироқ бунда рул ғилдирагини айлантириш кучи осшади. Бундай ҳолат сектор ва червякнинг ейилиши натижасида, уларнинг тишларини геометрик ўлчамларини бузилганлигини кўрсатади. Ушбу ҳолда сектор ва червяк алмаштирилади.
Т-40 тракторининг рул гидрокучайтиргичининг асосий нуқсонларига: поршен ёки винтнинг зичловчиларини ейилиши ва бузилиши, поршен рейкаси - вертикал вал сектори илашмасининг тишли илашмасини ейилиши, пружина шайбаларини, поршен гайкаларини ейилиши, золотникнинг пружиналарини бўшаб кетиши ва синиши, орқа қопқоқ винтининг зичловчисини ейилиши ёки бузилиши, сақлагич клапаннинг ўриндиғи ёки шаригининг ейилиши киради.
Гидрокучайтиргични бўлакларга ажратиш корпус қопқоғини олиш ва вертикал вални чиқариб олишдан бошланади, бунда поршен цилиндрнинг ўрта қисмида бўлиши лозим, чунки вал секторнинг тишлари корпуснинг юқорги тешигидан ўтиши керак. Ундан сўнг орқа қопқоқғини қотириш болтлари бўшатилади ва поршен қопқоқ ва винт билан биргаликда корпусдан чиқариб олинади. Поршен тискида мис губка билан бўлакларга ажратилади. Поршенни винт билан бирга ажратиш учун, бородок ёки бирорта стержен билан гайкадаги тешик орқали фиксаторга босилади, ва бир пайтнинг ўзида уни соат стрелкаси бўйича бурилади. Гайкани винтдан чиқариб олинади ва пошендан винт олдинги қоқоқ билан бирга йиғилган ҳолда итариб чиқарилади. Бир пайтнинг ўзида сақлагич клапан деталларга ажратилади. Поршеннинг резина ва пластик зичловчилари ва винтлар янгисига алмаштирилади.
Гидравлик кучайтиргичнинг деталлари техник назоратдан ўтказилади. Цилиндрнинг сиртида бўйлама тирналишлар, ўйилишлар бўлмаслиги лозим. Поршеннинг четки сиртларида урилиш излари бўлмаслиги лозим, у цилиндр сиртини бузилишига олиб келиши мумкин. Бундан ташқари, поршеннинг золотник ўтирадиган тешиги назорат қилинади, уларда ҳам урилиш ва тирналиш бўлмаслиги керак. Поршен ва цилиндр сиртлари ўлчанади. Цилиндрнинг рухсат этилган диаметри 75,03 мм дан катта, поршенники эса 74,96 мм ддан кам; оваллик ва конуслик 0,02 мм дан катта бўлмаслиги лозим. Винт ўтирадидиган поршен ички тешигининг диаметри 30,09 мм дан катта бўлмаслиги талаб этилади. Винтнинг поршен кирадиган ўтқазиш жойининг диаметри 29,90 мм дан, шарикли подшипник ўтириш жойининг диаметри 20,00 мм , орқа қопқоқ ўтирш тешигининг диаметри 19,90 мм кам бўлмаслиги лозим.
Вертикал валнинг эгилганлиги текширилади, унинг қиймати 0,1 мм дан катта бўлмаслиги керак. Талаб этилган ҳолларда у призмаларда тўғриланади. Поршенни йиғишда винтниг ҳалқасимон ариқчасига зичловчи ҳалқалар ўрнатилади, бундай ҳалқалар поршен тешигига ҳам қўйилади. Орқа гайкани кийгизишдан аввал, унга пружинали шайба кийгизилади ва шитфт ўрнатилади. Йиғилган поршен гидравлик кучайтиргич корпусига ўрнатилади ва олдинги қопқоқ болтлар билан қотирилади. Бунда шунга аҳамият бериш керакки поршенни ўрнатиш пайтида резинали зичловчи ҳалқалар кесилиб кетмасин, улар гидрокучайтиргич корпусининг юқорги тешигидан йўналтирилади. Корпусга вертикал вал ўрнатилаётганда поршеннинг ўрта тиши секторнинг ўрта чўкмасига кирсин.
Поршен-сектор илашмасидаги тишларнинг ёнаки тирқишини текшириш учун вертикал валнинг штангенчқурўлчагич бўйича ўрнатиш баландлиги 37-38 мм ни ташкил қилиши керак. Бунда ёнаки тирқиш 0,08-0,12 мм бўлиши лозим.
Гидравлик кучайтиргични таъмирлашнинг якуний операцияси бўлиб корпус қопқоғини ва вертикал валнинг йўли чегараловчи ростловчи винтнинг ҳолатини ўрнатиш ҳисобланади. Ростловчи винт дастлаб валга текунга қадар қотирилади, сўнг эса 1/8 айланишга бўшатилади ва контр гайка қотирилиб қўйилади.
Т-150К тракторининг рул бошқармаси механизмини бўлакларга ажратишда, дастлаб рул валидан шлицалик втулка олиниб, сошка пресслаб чиқарилади. Ундан сўнг ёнаки қопқоқнинг таянч ҳалқаси ва ростловчи шайба чиқариб олинади ва сектор валининг четига бироз уриб, у корпусдан чиқариб олинади.
Вал зичловчиларини ва унинг игнасимон подшипникларини алмаштириш учун стопор ҳалқаси ва таянч шайбаси чиқариб олинади. Корпуснинг пастги ва юқорги қопқоқлари бўшатилади ва рул механизми вали тақсимлагич билан йиғилган ҳолда чиқариб олинади.
Червякни чиқариб олиш учун валнинг олдинги учидан думалоқ гайка чиқариб олинади, подшипник обоймаси, таянч втулкаси ва червяк сиқиб чиқарилади.
Тақсимлагични бўлакларга ажратиш учун шлицали вал томонидан гайка очилади ва роликли, шарикли подшипниклар сиқиб чиқарилади ва золотник корпуси йиғилган ҳолда чиқариб олинади.
Дизел ёнилғиси билан мойланган золотникнинг корпуси 45º га қийшайтирилганда, корпусда ўзининг хусусий массаси таъсирида билан силжиши лозим.
Тақсимлагич ўрнатилганда золотник биринчи гайка билан тақалгунга қадар қотирилади, ундан сўнг у 1/16 айланишга бўшатилади ва иккинчи гайка билан контрлаб қўйилади. Таянучи подшипниклар шундай ўрнатилиши керакки, унинг ҳалқалари ташқарисидан зич ўтқазиш билан золотника нисбатан жойлашсин.
Юқорги қопқоқ ва вал-сектор эҳтиёт бўлиб ўрнатилади, унда резинали манжеталар ва ҳалқалар шикастланмасин. Йиғиш пайтида белгили червякнинг тиши (тиш белгиси унинг ён томонида) сектордаги белгиланган чўмага тушсини. Бунда вал-секторнинг ўқ бўйича силжиши унинг ўрта ҳолатида 0,01-0,06 мм дан катта бўлмасин.
Рул механизми тракторга ўрнатилганда вал-сектордаги сошка ва корпус четидаги белгилар мос келсин, бунда трактор ярим рамаларининг ҳолати, унинг тўғри чизиқли ҳаракатига мос келсин.
«Кировец» тракторининг редукторли тақсимлагичини бўлакларга ажратиш сошкани сиқиб чиқаришдан картер қопқоғини олишдан ва секторни роликли подшипниклари олишдан бошланади, Ундан сўнг золотникнинг олдинги қопқоғи олинади, тожли гайка шплинтсизлантирилади ва бўшатилади ва таянчли шарикли подшипник ва золотник шайбаси олинади. Корпус золотникдан, картердан ажратилади, золотник, плунжерлар ва уларнинг пружиналари чиқариб олинади. Сўнг червяк валининг шлицалик учи томонидан картер қопқоғи олинади, таянчли шарикли подшипник олиб ташланади ва червякнинг узун учига қуйилган мисли устқўйма орқали болға билан оҳиста урилади, уни картердан ингасимон подшипник билан йиғилган ҳолда чиқариб олинади. Ейилган деталларни алмаштириш учун техник назорат ўтказилади.
Йиғишдан аввал тақсимлагич деталлари тоза дизел ёнилғисида ювилади, сиқилган ҳаво билан пуркалади ва ишқаланиш сиртлари, ўтқазиш жойлари ва зичловчилар мойланади. Йиғишда ишқаланиш сиртларида, ҳамда зичловчи ҳалқаларнинг ўрнатиш ариқчаларида, чизиқлар, урилишлар, ўткир қирралар рухсат этилмайди. Прицизион деталларнинг сиртида коррозия изларини бўлиши рухсат этилмайди.
Гилзани плунжерга ўрнатишда плунжер фаскаси корпус ичига қаратилиши, золотник фаскаси эсачервяк йўналиши бўйича корпус четги сиртига қаратилиши лозим.
Золотнинг тож гайкаси тақлгунга қадар қотирилади, ундан сўнг эса 1/3 айланага бўшатилади ва шплинтланади.
Редукторни йиғишда қопқоқ ва картердаги белги бир хил бўлиши лозим.
Роликли подшипниклар ростлангандан сўнг секторнинг ўк бўйича силжиши иккала қопқоқ тагидаги ростловчи остқўймалар пакети бирхил сонда ва ўлчамида 0,05-0,1 мм атрофида бўлиши керак.
Червяк экин айланиши лозим, қотирилган сошкада унинг ўқ бўйича силжиши, қотирилган сошкада ҳар бир томонга 2,7-3,3 мм га тенг бўлиши керак. Сектор валидаги ва сошкадаги белгилар бир-бирларига тўи келиши керак.