Тошкент Давлат техника


Ғилдакли тракторларнинг гидравлик системаси



Download 0,6 Mb.
bet35/156
Sana13.07.2022
Hajmi0,6 Mb.
#787950
1   ...   31   32   33   34   35   36   37   38   ...   156
Bog'liq
2 5238236135330683012

8.2. Ғилдакли тракторларнинг гидравлик системаси
Ғилдакли тракторларнинг бурилишини
бошқариш гидросистемаси
Бурилишни бошқариш тизимга гидравлик кучайтиргични ўрнатилиши тракторни буриш кучини пайтириш, тракторчини толиқишини камайтириш, ҳаракат ҳавфсизлигини ва бажариладиган ишларнинг сифатини ошириш зарурияти билан боғлиқ.
Бурилишнинг гидравлик тизимига мой баки, юқори босим насоси, золотник қурилмасига эга бўлган тақсимлагич, куч цилиндри, арматура ва трубопроводлар киради.
Тракторларга ажратилган-агрегатли (Т-150К, «Кировец» тракторларида) ва кўп блокли (ЮМЗ-6, Т-40, МТЗ-80 тракторларида) тузилмага эга бўлган рул гидрокучайтиргичлари ўрнатилади.
Ажратилган-агрегат гидравлик тизими шарнилар ёрдамида бириктирилган рамали (Т-150К, «Кировец» тракторларида) тракторнинг бурилиш пайтида ишлаши, суюқлик оқимини куч цилиндрларининг мос келувчи бўлинмасига бирортасига таъсир қилиб, унинг штоги ярим рамалардан бирортасига таъсир қилиб, тракторнинг йўналишини ўзгартиришдан иборат. Насос золотникли тақсимлагичга ишчи суюқлик беради. У тракторнинг ҳаракат йўналишига боғлиқ ҳолда, ишчи суюқликни куч цилиндрларининг бирортасига узатади. Трактор тўғри чизиқли ҳаракатланганда ишчи суюқлик нейтрал ҳолатда турган тақсимлагичдан ўтади ва бака тўкилади. Бу пайтда ёпиш клапани цилиндрнинг иккала бўлинмасининг каналларини бекитади.
Гидросистемасининг кўп блокли конструкцияда насос ишчи суюқликни золотникли тақсимлагичга узатади, унга икки томонлама таъсир қилувчи, бурувчи куч цилиндри ўрнатилган. Куч цилиндри ҳаракатни поршен кучи рейкаси ва сектор орқали вертикал валга ва сошкага узатади. У кўндаланг (ЮМЗ-6 тракторида бўйлама) тортқи орқали олдинги ўқнинг бурилувчи ғилдираклари билан боғланган.
Буриш гидросистемасининг асосий ростланадиган органи бўлиб рул механизмининг тақсимлагичи ҳисобланади. Т-150К, «Кировец» тракторларининг рул механизмлари золотник хилида бўлиб, уларнинг конструкцияси бир-бирларига ўхшаш. Тақсимлагич золотнигини ҳолати ва шунга мос ҳолда куч цилиндрларига ишчи суюқликнинг оқиш йўналиши рул ғилдираги айлантирилганда ўзгаради. Рамани бурилиш бурчагини рул ғилдирагини буриш бурчагига пропорционаллигини таъминлаш учун куч цилиндрлардан тақсимлагичга тескари боғланиш ҳосил қилинади. Уни амалга ошириш учун раманинг бурувчи ричаги, тескари боғланиш тортқиси, рул механизмининг сошка ва червяк жуфтлиги орқали амалга оширади. Золотник нейтрал ҳолатда бўлганда унинг бўйинлари куч цилиндрларига ишчи суюқликни ўтиш тешигини бекитади ва суюқликни бакка тўкиш учун мўлжалланган тешик очиқ колади. Таянч шайбалари ва тақсимлагич корпуси ўртасида 2,5 мм лик тирқиш қўйилади, бу тирқиш корпус четидаги йўнилма ҳисобига ҳосил бўлади, ушбу тирқиш ҳисобига золотник ўқ йўналишида ҳаракатланади. Рул ғилдираги бирор томонга бурилганда, червяк секторнинг тишларига таяниб, золотник билан биргаликда ўқ бўйича силжийди. Золотник сурилиши ҳисобига тешикларнинг ўтиш майдонини ўзгариши силлиқ содир бўлади, бу куч цилиндрларига келаётган ишчи суюқликнинг узатилиши ва босимини силлиқ ўзгаришига олиб келади. Золотникни нейтрал ҳолатда ушлаб туриш учун корпуснинг ёнаки тешигига плунжер ва пружиналар ўрнатилган.
МТЗ-80 ва ЮМЗ-6 тракторлари рул механизмининг золотникли тақсимлагичи конструкцияси ва ишлаш принципи юқорида ифодалангандагидек. У рул гидравлик кучайтиргич шаклидаги кўп блокдан йиғилган, унда рул механизми (червяк, сектор, рейка), ҳамда куч цилиндрининг деталлари жойлашади. Золотникнинг нейтрал ҳолатида таянч шайбалари тақсимлагич корпуси орасида 1,25 мм лик тиқиш, киритиш ёки тўкиш тешикларини бекитиш учун золотникни ўқ бўйича силжишини таъминлаш учун мўлжалланган. Куч цилиндри тақсимлагич трубопроводлари орқали боғланган.
Т-40 трактори рул гидрокучайтиргичнинг констукцияси кўп блокли бўлиб, МТЗ тракторининг гидрокучайтиргичидан шуниси билан фарқ қиладики, унда гидросистеманинг тақсимлагичи вазифасини прошеннинг ўзи бажаради, у бундан ташқари рейка вазифасини ҳам бажаради. Поршен-рейка ичи бўш цилиндр кўринишида ясалган бўлиб, сошка вертикал валининг сектори билан илашмага кириши учун, унинг цилиндрик сиртини бир томонида тишлари мавжуд. Поршеннинг ичида винт жойлашган, унга гайкалар ўрнатилган. Пружинали шайбалар ёрдамида гайкаларнинг йўнилмаси поршен четига тақалади, гайкаларнинг ўзи эса поршендан 0,5 мм масофада жойлашган. Гайкалар орасига пружинали золотник ўрнатилган. Агар трактор тўғри чизиқли ҳаракатланса, унда поршеннинг чекаси ва гайкаларнинг сирти оралиғида тиқиш мавжуд бўлиб, золотник эса нейтрал ҳолатда пружиналар билан ушлаб турилади ва ишчи суюқлик гидросистеманинг бакига эркин тўкилади. Рул бурилганда винт ўқ йўналишида ҳаракатланади, пружинали шайба деформацияланади ва гайка ўзининг чети билан поршендаги ишчи суюқликни ўтиш тешигини бекитади. Бир пайтнинг ўзида босимлар фарқи ҳисобига золотник ҳам ўқ бўйича силжиб, суюқликни тўкиш тешигини бекитади. Босим остидаги барча суюқлик куч цилиндрига келади, бунда поршенда ортиқча босим ҳосил бўлиб, у тишли илашма орқали вертикал валга ва сошкага куч узатади, унинг натижасида ғилдирак бурилишни бошлайди.
Т-40 тракторининг бурилишини бошқариш гидросистемаси умумий гидросистемадан фаолият кўрсатади. Ишчи суюқликни рул гидрокучайтиргичига узатиш учун оқимни бўлиш клапани хизмат қилади. Клапан корпусдан иборат, унда плунжер 2 ҳаракатланади. Плунжернинг дросселовчи тешиги 8-12 л/мин ишчи суюқлик ўтказаолади. Гидрокучайтиргичдаги босим пасайганда золотник пастга ҳаракатланади ва осгичнинг гидросистемаси клапанидан суюқлик чиқишини дросселлайди. Осиш системасидаги қарама-қарши босим ортганда плунжер юқорига кўтарилади ва суюқликни гидрокучайтиргичга чиқишини дросселлайди. Шу таризда клапан гидрокучайтиргичдаги ишчи суюқликнинг оқимини ўзгармаслиги таъминлайди.
МТЗ-80, ЮМЗ-6, Т-40 тракторларининг гидрокучайтиргичларини ишлаш хусусиятларига рул ва йўналтирувчи ғилдираклари ўртасидаги боғланишни таъминлаш ҳисобланади, бунда гидросистемада носозлик содир бўлганда тракторни бошқариш имкони мавжудлиги сақланиб қолади.
Бундан ташқари МТЗ-80 тракторининг бурилишини бошқариш гидросистемасида дифференциални гидравлик блокировкалаш ҳам назарда тутилган, унинг датчиги рул гирокучайтиргичига ўрнатилган ва у дифференциални гидравлик блокировкалашга мўлжалланган. Рулнинг гидравлик кучайтиргичига ўрнатилган датчик муфтани блокировкалаш босимини ростлайди. Редукцион клапан томонидан ушлаб туриладиган суюқликнинг босими 0,8 МПа га тенг.
Т-150К трактори бурилишини бошқариш гидросистемасининг сарф клапани ишчи суюқликни цилиндрига узатиш гидронасоснинг айланишлар частотасидан қатъий назар 27-32 л/мин бўлишини таъминлайди. Узатишнинг доимийлиги калибрланган тешикка эга бўлган плунжер 4 билан таъминланади. Корпусга системадаги босимни доимий ушлаб туриш учун сақлагич клапани 9 ҳам ўрнатилган.
«Кировец» тракторининг сарф регулятори гидросистемага келувчи гидронасоснинг иш унимини ўзгаришидан қатъий назар, дизел тирсакли валининг айланишлар частотасида ишчи суюқликни 120 л/мин гача узатишни таъминлайди.
Т-150К трактори рул бошқармаси гидросистемасининг ташқи узели бўлиб ёпиш клапани ҳисобланади. У куч цилиндрлардаги ишчи суюқликни тракторнинг тўғри чизиқли ҳаракатида ёпилиши натижасида, тракторни ўз-ўзидан бурилиши бартараф этади.
Ушбу конструкцияга ўхшаш гидравлик қулф «Кировец» тракторининг тақсимлагичига ҳам ўрнатилади.



Download 0,6 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   31   32   33   34   35   36   37   38   ...   156




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish