Тошкент давлат техника университети энергетика факултети

4. Назорат саволлари:
1. Қиздирилаётган метал ичида бўладиган жараёнларни тарифлаб беринг.
2. Қизиш жараёнини шартларини тушунтириб беринг.
3. Юпқа материалларни қиздириш жараёнлари қандай кечади.


МАЪРУЗА 9
Ҳажми катта материалларни қиздириш


Режа:


1. Фурье критерийси.
2. Жисмда ҳароратнинг тақсимланиши.
3. Чегараловчи шарт
4. Назорат саволлари.


1. Фурье критерийсини
Қиздириш вақтини аниқлаш учун Фурье критерийсини топишимиз керак, бунинг учун биз Био критерийси ҳарорат крийтерийсини аниқлашимиз керак. Агарда бу критерийлар аниқ бўлса унда номаграмма орқали критерий Фурьени аниқлаймиз ва у орқали қиздириш вақтини топамиз.
 = FO  S² /  ;


Бу қиздириш вақти фақат ишчи бўшлиғининг ҳамма нуқтасида бир хил ҳароратда бўлганда ҳаққоний бўлади. Қиздириш вақтини ҳисоблашда ҳарорат вақт бўйича ўзгармас бўлса, ишчи бўшлиғи узинлиги бўйича ўзгарса бир мунча қийинчиликлар бўлади.
Бундай печларга методик печлар киради.
Бунинг учун печни бир неча бўлакларга бўламиз ва ҳар бир бўлак учун ўзгармас ҳарорат деб олиб, метални қиздириш вақтини аниқлаймиз. Ҳар бир бўлак учун топилган қиздириш вақтини қўшсак умумий вақтни топамиз.
Агар печ охирида метал тўсиқ кизимаган бўлса ёки Т_М.Ю  Т._М.М бўлса, унда материални тўхтатиб туриш керак.
Метални тўхтатиб туриш Тю.м билан Тм.м. тенглаштириш демакдир. Бу тўхтатиб туриш зонасида печ газининг ҳароратини Тм.ю. дан 50⁰ юқори ушаб туриш керак, чунки Тм.ю. қаттиқ қизиб кетиши керак эмас.
Агар бошланғич босқичда Тю билан Тм нинг фарқини Т_БОШЛ билан охирги босқичда Т_ОХИР билан белгилаб, уларнинг нисбатини олсак, Т_ОХИР / Т_БОШЛ - ҳароратини тенглаштириш режасини беради ва  билан белгиланади.
Метални ушлаб тушиш вақти қуйидаги тенглик билан аниқланади.

_В = m (S² / a)

m - коэффицент бўлиб бу ҳароратни тенглаштириш даражасига боғлиқ ва бу график орқали аниқланади.