Toshkent davlat sharqshunoslik instituti qosimjon sodiqov turkiy til tarixi

 
KUL TIGIN BITIGI 
 
Kul  tigin  (yoki  Ko‘l  tigin)  Ikkinchi  ko‘k  turk  xoqonlig‘ining 
asoschisi  Eltarish  xoqonning  kichik  o‘g‘lidir.  U  731  yili  47  yoshida 
vafot etgan. Yodgorlik esa uning og‘asi Bilga xoqon tomonidan 732 
yili  tiklangan.  Lekin  matn  muallifi  xoqonning  o‘g‘li  Yo‘llug‘ 
tigindir. 
Yodgorlik Mo‘g‘ulistonning Kosho-Saydam vodiysida Ko‘kshin 
urxun  daryosining  qirg‘og‘idan  topilgan.  Hozir  ham  o‘sha  tiklangan 
joyida turibdi. Yozuv marmartoshning to‘rtala tarafi va taroshlangan 
qirralarida.  Yodgorlikdagi  asosiy  matn  turkiy  tilda.  Ters  yuzida 
xitoycha  matni  ham  bor.  Turkiysi  ko‘k  turk  (urxun-enisey)  xatida 
yozilgan  (nashrlariga  qarang:  Maлов  1951;  Aбдураҳмонов, 
Рустамов 1982,86–121; Содиқов 2004, 96–112). 
Quyida  keltirilayotgan  matn  bitigning  Orhun  kitobida  berilgan 
fotosi  va  ko‘kturkcha  harfterma  nashri  asosida  tayyorlandi 
(Orhun.18–27,70–71). 

---

 
301