Toshkent davlat pedagogika universiteti tabiiy fanlar fakulteti

1-Jadval uyalardagi tuxumlar soni va ularning o’lchamlari 
Tuxumlar 
o’lchami 
ko’rsatgichi 
N 
Min 
Max 
M 
±Ԍ 
± m 
C % 
Tuxumlar 
uzunligi mm 
20 
42 
46,2 
42,2 
1,49 
0,33 
3,37 
Tuxumlar eni 
mm 
20 
29,8 
34,2 
31,9 
1,32 
0,295 
4,218 
Tuxumlar 
massasi gr 
20 
26,6 
34 
29,8 
2,08 
0,47 
6,979 
Biz mazkur hududdagi to’rtta indagi jami 8 ta polaponning o’sishini birinchi, 
uchunchi va yettinchi kunlarda o’lchadik to’qqizinchi, o’n uchunchi va o’n yettinchi 
kunlarda olingan natijalarni solishtirma tahlil qildik. Romitan tumanidagi kolonyada 
ham may oyining birinchi o’n kunligida tuxumni ochib chiqgan polaponlarning 
rivojlanishi kuzatib borildi. Ularning ko’zi va eshitish teshiklari yopiq, tanasi 
kulrang momiq embirion puxlar bilan qoplanganligini kuzatdik. Poloponlarning 
tanasini pastki qorin qismi yalang’och bo’ladi, oyog’ining rangi ochiq yashil, 
ko’zlari sariq, tumshug’i qoramtir, ustki tumshug’ining oxirida oq rangni ko’rish 
mumkin. Uchunchi kunda polaponlarning ko’zi, beshinchi kunda eshitish yo’llari 
ochiladi bu vaqtda polaponlarning o’sishi ozuqa hisobidan eng tez bo’ladi. 
To’qqizinchi kundan embirional puxlar to’kila boshlaydi, o’nbirinchi kundan kontir 
patlarining qalamchalari uchi yorila boshlaydi qoquv va rul patlari chiqadi. Romitan 
tumanidagi kaloniyasida 21- kunlik polaponlar uy atrofidagi novdalarga tirmashib 
chiqish harakatlarini boshaganini va ota va ona qushlarning oziq keltirishini kutib 
turishini qayd etdik. Bu vaqtda biz tajriba uchun olib borgan ozuqalar ( buzoqbosh 
va turli xildagi qurtlarning lichinkalarini) ham qo’ldan eganligini kuzatdik. Olib 
borilgan tajriba jarayonlarni suratga ham oldik. 26-kunida polaponlarga yaqin 
borilsa ular ancha qochadigan bo’lib qolganadi bu vaqtdan boshlab qushlarning tana 
o’lchamlarini o’lchash imkoniyatlari qolmagan edi. Biz kuzatuv olib brogan 
poloponlarning og’irligiga doir o’lchamlarini o’lchagan polaponning o’g’irligi 27,6 
gr dan 425 gr gacha ortb bordi. Bunda kuzatuv olib borilgan vaqt ichida 
poloponlarning massasi 12 marta og’irlashdi. Polaponlarning o’lchamlari 2- 
jadvalda berilgan. 

---

281