Toshkent davlat pedagogika universiteti ilmiy axborotlari ilmiy-nazariy jurnali

Исломова Х.А. - докторант Узбекского государственного института 
искусств и культуры 
 
Аннотация.
В данной статье представлены отзывы о развитии 
духовного мировоззрения учащихся путем анализа образцов устного народного 
творчества. 
Ключевые слова:
устное народное творчество, песня, пословица, 
загадка, легенда, повествование, анекдот, сказка, пословица, Былина, 
педагогическая идея. 
 
CHARACTERISTICS OF ANALYSIS OF FOLK FRIENDS IN 
LITERARY EDUCATION 
(10th grade on the example of Rustamkhan's epic) 
Islomova H.A. - Doctoral student of the Uzbek State Institute of Arts and 
Culture 
Annotation.
This article provides feedback on the development of the 
spiritual worldview of students by analyzing samples of oral folk art. 

---

TOSHKENT DAVLAT PEDAGOGIKA UNIVERSITETI ILMIY AXBOROTLARI 2021/ 6 - SON 
81 
Key words:
folk oral creativity, song, proverb, riddle, afsona, narration, 
anecdote, fairy tale, transplant, epic, pedagogical idea. 
Hozirgi davrning ilg‗or g‗oyalari orasida ta‘limga kulturologik yondashuv 
g‗oyasi tobora ko‗proq muhim o‗rin egallay boshladi. Ta‘lim tizimida gumanitar 
ta‘lim, xususan, adabiy ta‘lim muhim o‗rin egallaydi. Adabiy ta‘lim adabiyot va 
madaniyat o‗rtasidagi bog‗liqlik kabi muhim va ahamiyatli masalani chetlab 
o‗tolmaydi. Madaniyat va adabiyot uchun milliy va umumbashariy tamoyillarga 
munosabat masalasi juda muhimdir. Agar o‗quvchilar ma‘naviy, axloqiy 
qadriyatlarni anglamasa, moddiy qadriyatlarni birinchi o‗ringa qo‗ysa, doimiy inqiroz 
holatidan chiqmaydi. 
Madaniyat va bilimning birligi har doim o‗ziga xos bo‗lgan, shuning uchun 
uni ―ma‘naviyat‖ tushunchasi bilan tavsiflash mumkin. 
Yuqorida aytib o‗tilganlar bilan bog‗liq holda, maktabda milliy qadriyatlarni 
yuqori darajada idrok etadigan ma‘naviyatli o‗quvchi shaxsni rivojlantirish va 
tarbiyalash zarurligi a‘yon bo‗lmoqda. O‗quvchilarda kitobxonlik madaniyatini 
shakllanishi o‗tmish asarlari xususan, xalq og‗zaki ijodiga bo‗lgan qiziqishni 
uyg‗otish kerak.
Nazarimizda, metodik fan oldida turgan vazifalardan biri bu o‗rta maktabdagi 
adabiyot o‗quv dasturi tarkibi va mazmunini doimiy ravishda o‗zgartirish emas, balki 
mavjud o‗quv dasturida adabiy ta‘limni takomillashtirish zaxiralarini ochishdir. 
Agar biz o‗quvchilarda turli davrlarda yaratilgan har xil voqelikni aks 
ettiradigan asarlarga bo‗lgan qiziqishini shakllantirsak milliy va badiiy asarlarning 
chuqur g‗oyasini anglaydilar. 
Adabiy ta‘limning dastlabki bosqichlaridan boshlab, o‗quvchilar nafaqat 
adabiyot va xalq og‗zaki ijodi asarlariga bo‗lgan qiziqishlari uyg‗onibgina qolmay 
balki ularning milliy madaniyat bilan uzviy bog‗liqligini anglaydilar. 
Har qanday yoshdagi o‗quvchilar xalq og‗zaki ijodini adabiyotdan ko‗ra 
qiziqroq deb bilishadi.
Adabiy dasturlardagi xalq og‗zaki ijodi va turli janrdagi badiiy asarlar, 
o‗quvchining madaniyatini shakllantirish imkoniyatini beradi.
Xalq og‗zaki ijodi va badiiy asarlarni o‗zbek milliy madaniyatini anglash 
nuqtayi nazaridan o‗rganish adabiy ta‘lim ancha samaralidir. Adabiyot, San‘at va 
madaniyat asosida o‗quvchilarda bilim, ko‗nikma, malaka, tayanch va fanga oid 
kompetensiyalarni shakllantirish muhimdir.
Xalq og‗zaki ijodi dostonlarining ta‘lim imkoniyatlari keng bo‗lib 
o‗quvchilarda axloqiy va ma‘naviy tarbiya beribgina qolmay insonning hayotdagi 
tushunchalarini yuksaltiradi. Xalq og‗zaki ijodi dostonlarining teranligi, ravon tili 

---