Toshkent davlat pedagogika universiteti ilmiy axborotlari ilmiy-nazariy jurnali

TOSHKENT DAVLAT PEDAGOGIKA UNIVERSITETI ILMIY AXBOROTLARI 2021/ 6 - SON 
98 
- pedagog kadrlar tayyorlaydigan Oliy ta‘lim muassasalari, Institut hamda 
hududiy markazlarda joriy etiladigan pedagogik tayyorgarlik modullari bo‗yicha 
bakalavriatning so‗nggi 2 bosqichida tahsil olayotgan talabalar o‗qishga qabul 
qilinadi; 
- modullar bo‗yicha o‗qitish talabalarning Oliy ta‘lim muassasalarida tahsil 
olishdan bo‗sh bo‗lgan vaqtida Xalq ta‘limi vazirligining granti va to‗lov-kontrakt 
asosida amalga oshiriladi; 
- modullarni Xalq ta‘limi vazirligining granti asosida o‗zlashtirgan talabalar 
Oliy ta‘lim muassasalarini bitirganidan so‗ng ikki yildan kam bo‗lmagan muddatga 
ishlab berish uchun vazirlik tomonidan davlat umumiy o‗rta ta‘lim tashkilotlariga 
taqsimlanadi; 
- modullarni o‗zlashtirganlik to‗g‗risidagi sertifikatga ega shaxslarga Oliy 
ta‘lim muassasalarida o‗qishni bitirganidan so‗ng qayta tayyorlash kurslaridan 
o‗tmasdan mutaxassisligiga oid fanlardan umumiy o‗rta va professional ta‘lim 
tashkilotlarida pedagogik faoliyat bilan shug‗ullanish huquqi beriladi. 
- ilmiy-texnik taraqqiyot, yangilanib borayotgan jamiyatning mahoratli 
pedagog shaxsiga nisbatan ortib boruvchi talablari bilan o‗qituvchilarni kasbiy 
kompetentligini rivojlantirish asosiy qismining o‗z-o‗zini rivojlantirib borish 
sharoitida faoliyat yuritishga tayyor emasliklari o‗rtasidagi ziddiyatlar kabilarni 
ko‗rsatish mumkin. Bu kabi qarama-qarshiliklarni bartaraf etish yo‗llaridan biri 
bo‗lajak mutaxassislar kasbiy kompetentliklarini rivojlantirishdan iboratdir.
Mutaxassislar tashkilotchilik kompetentlikni rivojlantirish, malaka oshirish 
ta‘lim tizimlarida ularning kasbiy va shaxsiy kamolotini ta‘minlash uchun zarur 
pedagogik shart-sharoitlarni yaratish, mutaxassislarni qayta tayyorlash va malakasini 
oshirish mazmuni va tuzilmasini modernizatsiyalash, psixologik-pedagogik 
sharoitlarini aniqlash hamda uning sifatini nazorat qilish va baholash mexanizmini 
ishlab chiqish orqali mutaxassis kompetentligini rivojlantirishning asosiy maqsadini 
belgilaydi. Agarda ―kompetentlik‖ va ―kompetentlilik‖ tushunchalarning kelib 
chiqishiga nazar tashlasak, ular tasodifan yuzaga kelmaganligini anglash mumkin. 
Uzluksiz ta‘lim tizimida amalga oshirilayotgan tub islohatlar esa shaxsning 
har tomonlama rivojlanishini rag‗batlantirishni, inson uchun butun hayoti davomida 
zarur bo‗ladigan kasbiy kompetensiyalarini, ta‘lim xizmati va mehnat bozorining 
o‗zora ta‘sirlashuvini, o‗qituvchi malakasi va kompetensiyasiga yagona talabni joriy 
etishni ta‘minlaydi. Ta‘limga kompetentli yondoshuvni joriy etish esa bu masalalarni 
muvaffaqiyatli hal etishga imkon beradi. Kompetentlilik (lot: competens – layoqatli, 
qobiliyati bor) shaxs bilim, ko‗nikma va tajribalarining uning ijtimoiy-professional 
mavqei va o‗ziga tegishli vazifalar bajarish, muammolar hal qilishga yetarliligi ham 
haqiqiy moslik darajasi. Kompetentlilik tarkibiga sof kasbiy bilim, ko‗nikma va 
malakalardan tashqari, tashabbuskorlik, hamkorlik, guruhda ishlash layoqati, 

---