Toshkent davlat pedagogika universiteti ilmiy axborotlari 2020/1(22) issn 2181-9580

TOSHKENT DAVLAT PEDAGOGIKA UNIVERSITETI ILMIY AXBOROTLARI
2020/1(22) 
yuqoriroq, ya’ni, 30,3 %ga teng bo‘lsa, mamlakatda istiqomat qiluvchi rus millatiga 
mansub yoshlarning 19,2 % qatlami shunga harakat qiladi. Yana bir muhim jihati 
shundan iboratki, so‘rovlar natijasida mamlakat yoshlarining moddiy jihatdan a’lo 
darajada ta’minlangan qatlami o‘rta qatlamga nisbatan ko‘proq shug‘ullanishiga 
guvoh bo‘lish mumkin (42 %ga 20,2 % dan 25,2 % gacha).
Qozog‘iston yoshlari fikriga ko‘ra, ularning sog‘lom turmush tarziga amal 
qilishi ularning antropologik qiyofasiga ham bevosita ta’sir qilar ekan. Shundan kelib 
chiqqan holda yoshlarning 19,7 % i o‘zlarining tashqi qiyofalaridan judayam, 64,4 % 
qismi esa to‘liq darajada, 13,6 % yoshlar esa qisman rozi ekanlar. Bu borada 
faqatgina 1,8 % yoshlarda salbiy fikrlar ko‘zga tashlanadi
15
. Bu borada yoshlar 
kiyinish madaniyatiga ham alohida e’tibor qaratishlari ko‘zga tashlanadi. Bu holat 
ayniqsa yoshlik bosqichining dastlabki davrida (14-18 yoshlilar) yanada e’tiborli 
kechadi.
Qirg‘iziston yoshlari uchun sog‘lom turmush tarziga amal qilinishida to‘g‘ri 
ovqatlanish, sport bilan shug‘ullanish, boshqa ishlarni reja asosida amalga oshirish 
muhim ahamiyat kasb etadi. Gender tartibida solishtirilganda mamlakat yoshlarining 
32,9 %i, ayollarning esa 9,8 % qismi muntazam ravishda sport bilan 
shug‘ullanishadi
16
. Yoshlik davrlari bo‘yicha tahlil qilinsa, sport bilan shug‘ullanish 
ko‘rsatkichi 14-18 yoshlilar orasida 28,1 %ni, 19-24 yoshlilar orasida 27 %ni, 25-29 
yoshlilar orasida esa 24,5 %ni tashkil etadi
17
.
Tojikiston yoshlari orasida ham sog‘lom turmush tarziga amal qilish 
ko‘rsatkichlari bir qator mezonlar bilan belgilanadi. Mamlakatning shahar va qishloq 
hududlarida istiqomat qiluvchi yoshlari muntazam ravishda sog‘liq haqida 
qayg‘urishadi. O‘tkazilgan so‘rovlar natijalariga ko‘ra mamlakat yoshlarining 78,7 % 
qismi chekish bilan bog‘liq amaliyotdan yiroqda bo‘lsalar, 87,1 % yoshlar qatlami 
alkogol mahsulotlarni mutlaqo iste’mol qilishmaydi. Tadqiqotlar shuni 
ko‘rsatmoqdaki, mamlakat yoshlarining 20,4 % qismi muntazam ravishda sport bilan 
shug‘ullanishsa (mazkur ko‘rsatkich shahar yoshlari orasida 24,4 %), umumiy 
ma’noda 64 %dan ziyod yoshlar u yoki bu darajada sport bilan oshno bo‘lishga 
harakat qiladilar. Markaziy Osiyo mamlakatlari yoshlarini birlashtirish va ijtimoiy 
ahamiyatli loyihalar va dasturlarni amalga oshirishda ijtimoiy va gumanitar 
hamkorlikni faollashtirish mintaqa davlatlari oldida turgan asosiy maqsadlardan 
hisoblanadi.
15
Молодежь Центральной Азии. Казахстан. (На основе социологического опроса). Представительство Фонда им. Ф.Эберта 
в Казахстане, Алматы ТОО «DELUXE PRINTERY» 2016. 
16
Молодежь Центральной Азии. Киргизистан. (На основе социологического опроса). Алматы Представительство Фонда 
им. Ф.Эберта в Казахстане, ТОО «DELUXE PRINTERY» 2016. 
17
Молодежь Центральной Азии. Киргизистан. (На основе социологического опроса). Алматы Представительство Фонда 
им. Ф.Эберта в Казахстане, ТОО «DELUXE PRINTERY» 2016. 

---

148