Ayni paytda, o`quv yurtlarimizda ta'limni tashkil qilish shakllari ikki turda olib borilmoqda:
Sinf - dars shaklida olib boriladigan mashg`ulotlar.
Amaliy va tajriba ishlari shaklida olib boriladigan mashg`ulotlar.
O‘quv jarayonini samarali boshqarish va tashkil qilishga asoslangan kreativlik. Bu tabaqalashtirilgan individuallashtirilgan, dasturlashtirilgan ta’lim kreativi; ta’limning jamoa usuli, guruxli, kompyuterli ta’lim kreativigi kabilar kiradi. Tabiatga muvofiqlashtirilgan pedagogik kreativlik. Bularga ta’lim oluvchining tabiiy imkoniyatlari, ta’lim-tarbiya jarayonini tashkil kilishning tabiiy imkoniyatlari va boshqa tabiatga muvofiq imkoniyatlardan to‘liq foydalanishni amalga oshirishga asoslangan pedagogik kreativlar kiradi. Rivojlantiruvchi ta’lim kreativlari. Bularga ta’lim oluvchi shaxsining ijobiy sifatlarini, ayrim soxalardagi bilimlarini, ijodiy qobiliyatlarini rivojlantirish kreativlari kiradi.
O‘qitish kreativligini belgilash – bu kasbiy faoliyat sohasidagi ta’limiy va takomillashish samarasini ta’minlovchi o‘kuv jarayonini me’yoriy boshqarib turishdir.
Ilmiy adabiyotlarda pedagogik kreativning uch aspekti to‘g‘risida fikr yuritiladi:
Ilmiy aspektda o‘qitishning maqsadi, mazmuni va metodlari ilmiy asoslanadi, pedagogik jarayon loyihalashtiriladi.
Tavsifiy aspektda rejalashtirilgan o‘qitish natijalariga erishishning maqsadi mazmuni, metodlari va vositalarining ishtiroki asosida algoritm jarayoni ishlab chiqiladi.
Amaliy aspektda pedagogik kreativ jarayoni amalga oshiriladi.
Ta’lim amaliyotiga nisbatan pedagogik kreativning uch sathi belgilanadi:
Umumpedagogik kreativ yaxlit ta’lim jarayonni ifoda qiladi.
Xususiy metodik kreativ bir fan doirasidagi o‘quv -tarbiya jarayonini amalga oshirish metodlari va vositalaridan iborat bo‘ladi.
Lokal yoki modul kreativ o‘quv tarbiya jarayonining maxsus bo‘limlariga kreativni tatbiq qilishni ifoda qiladi. Bu kreativ xususiy didaktik va tarbiyaviy vazifalarni hal qilishga qaratiladi.
Pedagogikada o‘qitish kreativlari bilan birga ta’limiy kreativlar ham o‘rin olgan. Ta’limiy kreativlar mazmun-axborot aspektni bildirsa, o‘qitish kreativsi jarayonga aloqador deb hisoblanadi, ya’ni ular orasida hali ham aniq farklar belgilanmagan. Pedagogik kreativ talabalarning tayyorgarlik darajasiga, ularning axborotlar bilan tanishgashshk va amaliy tayyorgarligiga moslangan bo‘lishi lozim. Kasbiy ta’lim tizimida o‘qitish kreativlari fundamental va amaliy bilimlarning o‘zlashtirilishini, harakatlarning reflektivligani aks ettiradi va o‘z kasbiy faoliyatini shakllantiradi.
Pedagogik kreativ o‘qituvchi va talaba faoliyati bilan belgilanadi. Faoliyatning bunday turlariga ko‘ra pedagogik kreativning tuzilmasi aniqlanadi: konseptual asos, ta’lim jarayoni mazmuni, texnologik jarayondan iborat bo‘ladi.
Har bir pedagogik kreativ muayyan ilmiy konsepsiyaga asoslanadi. Pedagogik kreativning ilmiy konsepsiyasi ta’lim maqsadlariga erishishning falsafiy psixologik, ijtimoiy-pedagogik va didaktik asoslashlarni qamrab oladi. Texnologik jarayon o‘quv jarayonini tashkil etish, o‘qituvchi faoliyati, talaba faoliyati, o‘quv jarayonini boshqarish usullari, o‘quv jarayoni diagnostikasini qamrab oladi.
Do'stlaringiz bilan baham: |