Тошкент давлат иқтисодиёт университети И. Саифназаров, А. Мухтаров, Т. Султонов, Д. Эрназаров Илмий тадқиқот методологияси

Эмпирик (амалий) билим ва унинг шакллари

Download 2,77 Mb. bet 16/135 Sana 13.06.2022 Hajmi 2,77 Mb. #661743

Bog'liq
ИТМ ўқув қўлланма 2019

Bu sahifa navigatsiya:

• Эксперимент
• Эмпирик билим.
• Фаҳмнинг асосий турлари
• Эмпирик билим табиатдаги объектларнинг 3 тури мавжуд (буюк олим А. Эйнштейн фикри

Эмпирик (амалий) билим ва унинг шакллари
Кузатиш – билиш объектининг муҳим хоссалари ва муносабатларини аниқлаш мақсадида атайлаб амалга ошириладиган изчил идрок этишдир.
Эксперимент – бу шундай тадқиқот методики, унинг ёрдамида объект ё сунъий тарзда яратилади, ё тадқиқот мақсадларига мос келадиган маълум шарт-шароитларда ўрганилади.
Далил – билимнинг тасдиқланган бойлигига айланган моддий ёки маънавий дунё ҳодисаси, бирон-бир ҳодиса, хосса ёки муносабатни қайд этиш

1. Эмпирик билим. Эмпирик билимнинг чегараси фаҳм имкониятлари билан боғлиқ. Фаҳм – тафаккурнинг дастлабки даражаси бўлиб, мавҳум тушунчалар билан ўзгармас схема доирасида, илгаридан белгиланган намунага, қатъий стандартларга асосланиб ишлашдир. Фаҳм маълум вазифаларни амалга оширишга йўналган.

Фаҳмнинг асосий турлари:

1. 
   Изчил ва аниқ мулоҳаза юритиш.
   
2. 
   Фикрларни мантиқ асосида, тўғри тузиш.
   
3. 
   Фикрларни туркумларга ажратиш.
   
4. 
   Далилларни тизимга солиш.
   

Эмпирик билим табиатдаги объектларнинг 3 тури мавжуд (буюк олим
А. Эйнштейн фикри:

1. 
   Ўз-ўзича нарсалар (объектлари).
   
2. 
   Уларни ҳислар ёрдамида тасаввур қилиш (ҳиссий объектлар).
   
3. 
   Эмпирик мавҳум объектлар.
   

А) эмпирик билим кузатиш ва эксперимент маълумотларининг мантиқий умумлаштирилиши натижаси эмас.
Б) кузатиш ва эксперимент маълумотлари эмпирик маълумотлардан мантиқан келтириб чиқарилмайди.

Download 2,77 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham: