Toshkent davlat iqtisodiyot

Firmaning narx strategiyasi muqobil variantlari 

Strategik muqobil variantlar 

Mumkin bo‘lgan asoslab 

berishlar 

Oqibatlar 

Narxni ushlab qolish, lekin 

mijozlarning bir qismini 

yo‘qotish 

Iste’molchilar ishonchi 

Firma mijozlarining bir 

qismini raqobatchilarga 

berishga majbur 

Bozor ulushi qisqaradi, foyda 

pasayadi 

Servis mahsuloti va uning 

reklamasini yaxshilab, narx va 

iste’mol bahosini ko‘tarish 

Yuqori narx xarajatlarni 

qoplash uchun zarur. 

Narxni ko‘tarish sifatning 

yaxshilanishi bilan oqlanadi 

Bozor ulushi qisqargan holda 

foyda saqlanib qoladi 

Narxni ushlab qolish va 

Narxni pasaytirish o‘rniga 

Bozor ulushi qisqaradi, 

---

 

270 

 

iste’molchilarning xizmatga 

munosabatini yaxshilash 

iste’mol bahosini oshirish – 

tejamkorroq variant 

foydaning qisqa muddatli 

pasayishi, so‘ngra ortishi ro‘y 

beradi 

Narxni biroz pasaytirish va 

iste’mol bahosini oshirish 

Iste’mol bahosini ko‘tarish 

uchun narxni pasaytirishga 

to‘g‘ri keladi 

Bozor ulushi saqlanib qoladi, 

lekin chiqarishning ortishi 

hisobiga kelgusida o‘sgan 

holda foydaning qisqa 

muddatli pasayishi ro‘y beradi 

Narxni raqobatchilar narxi 

darajasigacha tushirish, lekin 

yuqori samaradorlikni saqlab 

qolish 

Raqobatchining narx hujumi 

imkoniyatlarini pasaytirish 

Bozor ulushi saqlanib qoladi, 

lekin qisqa muddatli foyda 

qisqarishi bilan 

Nar va samaradorlikni 

raqobatchilar narxi va 

samaradorligi darajasigacha 

tushirish 

Raqobatchining narx hujumi 

imkoniyatlarini pasaytirish va 

foyda hajmini saqlab qolish 

Bozor ulushi va foyda me’yori 

saqlanib qoladi, keyinchalik 

esa pasayadi 

Narxni ushlab turish va sifat 

hisobiga samaradorlikni 

pasaytirish 

Marketing xarajatlarini 

pasaytirish, xarajatlarda tejab 

qolish 

Bozor ulushi qisqaradi, foyda 

me’yori saqlanib qoladi, 

keyinchalik esa pasayadi 

 

Muvozanatli  narx  shakllantirish  ko‘plab  omillar  ta’siri  ostida  ro‘y  beradi  (7.1-

rasm).  Bozor  sub’ektlari  motivatsiyasiga  ta’sir  etuvchi  boshqa  omillardan  ajralgan 

holda narx bozorga bir ma’noda ta’sir etishga imkon beradigan vosita hisoblanmaydi. 

 

 

 

 

---

 

271