Toshkent davlat iqtisodiyot untversiteti m. S. Qosimova, M. A. Yusupov

faoliyatiga asosiy y o ’nalish aniqlaydi, har bir b o ’lim i m aqsadini belgilaydi
va ular ishini m uvofiqlashtiradi.
M arketing strategiyasi zam inidaquyidagi besh talab (prinsip) mavjud,
ular korxonalar faoliyatida hisobga olin ish i m um kin:1
1 B ozor bir xil em as, u o ’ziga xos guruhlar (segm entlar)dan iborat.
2 Korxona bozorda bir yoki bir nechta segm ent talablarini nazarda tutishi
m um kin. A m m o har doim tanlangan bozor guruhlarini (segm entlari)ni o ’ziga
jalb etishda, k o ’proq muvaffaqiyat qozon ish n i o ’ylash lozim .
3 Firm a bozorda m ustaqil yoki boshqa korxonalar bilan ham korlikda
faoliyat k o ’rsatishi m um kin.
4 M arketing vositasini tanlashda, k o ’proq bir-biriga m os va o ’zaro
vazifalari bilan bir-birini t o ’lg ’izib turuvchilam i ishga solishni k o ’zda tutish
kerak. M asalan, tovar o ’ram asi b ilan narx, tovar harakati b ilan sotish
jo y in i, iste’m olchilar bilan aloq alam i reklamaga q o ’shib ishlatilishi tavsiya
etiladi.
5 K orxonaning b o zo ig a ch iq ish id a iqtisodiy holatni har to m o n la m a
hisobga olish talab etiladi. M asalan , u m u m iy va savdo k on ’yukturasining
h olatin i, raqobatchilar bilan tutgan o ’m i va boshqalar.
M ark etin g stra teg iy a sin i ish la b c h iq ish d a e n g m u h im m u a m m o ,
korxonani foyda olishga y o ’naltirish hisoblanadi. U n in g yechim ini topishda
ja h o n tajribasida quyidagi yon d osh ish lar mavjud.
“ Porterning umumiy strategik m ode!i”da korxona barcha imkoniyatlarini
b ozord agi bir seg m en tg a qaratadi, tovar ishlab ch iqarish xarajatlarini
kamaytirish evaziga m ahsulotga past narx belgilab iste’m olchilarni k o ’proq
jalb etadi va sotish hajm ini oshiradi. Boshqa holatda esa, raqobatchilar y o ’q