Toshkent davlat iqtisodiyot univyersityeti a. Sh. Bekmurodov, Z. A. Abdullayev, B. M. Badalov

 XVB moliya bozorining boshqa sektorlari bilan o‘zaro aloqasi
 
1- eksport va import (valyutali tashkil etuvchi); 2– eksport-import operatsiyalari bo‗yicha 
xalqaro kreditlar; 3- ―qaynoq pullar‖ (chayqovchilik va arbitrajlik operatsiyalari natijasida 
daromad olish maqsadida xalqaro valyuta bozorida qisqa muddatli kapitallarni joylashtirish); 4- 
valyuta operatsiyalariga investitsiya resurslarini jalb qilish; 6- qimmatli qog‗ozlar sotib olish 
uchun xalqaro mablag‗lar; 7- eksport-import operatsiyalari bo‗yicha valyutani yo‗qotish 
havf(risk)larini sug‗urta qilish; 8- xalqaro valyuta bozoridagi operatsiyalar orqali xalqaro 
kreditlar bo‗yicha kredit havflarini sug‗urta qilish; 9- xvlqaro fond operatsiyalarini sug‗urta 
qilish; 10- xalqaro investitsiyalarni sug‗urtalash; 11- xalqaro fogd operatsiyalari uchun valyuta 
sotib olish; 12- eksport-kredit bitimlarinisug‗urta qilish. 
Xalqaro valyuta bozori xalqaro moliya bozori barcha sektorlariga o‗ziga xos 
valyuta xizmatlarini ko‗rsatish markazini ifoda etadi. Undan tashqari, xalqaro 
moliya bozorining boshqa sektorlariga zarur valyutani taqdim etish va sug‗urtali 
valyuta operatsiyalari orqali xizmatlar ko‗rsatib, u xalqaro moliya bozorining 
boshqa segmentlari holati va evolyutsiyasiga valyuta kursining dinamikasi orqali 
ta‘sir ko‗rsatadi. Jumladan, xalqaro hisob-kitoblarda valyutalaridan birining 
kursining o‗sishi qimmatlashayotgan valyutani sotib olishga va xalqaro kredit 
bozorida foizli stavkalarning ortishiga foydalanish uchun chet el kreditlariga 
bo‗lgan talabning oshishiga olib keladi. Xalqaro hisob-kitoblar istagan valyutasi 
kursining xalqaro fond bozorida qimmatli qog‗ozlar naminatsiyalangan valyutaga 
nisbatan o‗sishi bu qog‗ozlarga talabning kamayishida ifodalanadi. 
Xalqaro valyuta bozorining noyobligi shundaki, u xalqaro moliya bozorining 
boshqa segmentlariga qaraganda jahon iqtisodiyoti va jahon tovar bozorlari bilan 
ko‗proq darajada bog‗langan. Jahon iqtisodiyotining xalqaro fond, investitsiya, 
kredit va sug‗urta bozorlari bilan har qanday aloqalari xalqaro valyuta bozorlari 
orqali amalga oshiriladi. U istalgan tashqi iqtisodiy operatsiyaning zarur bo‗g‗ini 
hisoblanadi. 
Jahon tovar 
bozorlari
Xalqaro kredit bozori