Toshkent davlat iqtisodiyot univyersityeti a. Sh. Bekmurodov, Z. A. Abdullayev, B. M. Badalov

Fyuchers shartnomalari
Forvard shartnomalari singari, 
fyuchers
shartnomalari ham ikki tomon 
o‗rtasidagi ma‘lum bir aktivni kelgusida belgilangan vaqt va narxda sotilishi yoki 
sotib olinishi bo‗yicha kelishuv hisoblanadi. Forvard shartnomalaridan farqli 
ularoq, fyuchers shartnomalari odatda birjada ayriboshlanadi. Savdoni amalga 
oshirish uchun ayriboshlash shartnomasi aniq standartlashgan xususiyatlarni o‗zida 
mujassamlashtirishi kerak. Shartnomani tuzayotgan ikki tomon bir–birini bilishi 
shart emas, ayriboshlash har ikki tomonga shartnomani bajarilishi uchun kafolat 
berish mexanizmini ta‘minlaydi. Eng katta fyuchers shartnomalari ayriboshlanishi 
Chikago Savdo Birjasida amalga oshiriladi. Fyuchers shartnomalari tovar xom–
ashyo birjasidan tashqari moliyaviy aktivlar, ya‘ni aktsiya narxlari, valyutalar, va 
G‗aznachilik obligatsiyalari uchun ham tuziladi. 

---

8.2-jadval