Toshkent davlat iqtisodiyot univyersityeti a. Sh. Bekmurodov, Z. A. Abdullayev, B. M. Badalov

Birinchi tendensiya
, 1995–2005 yillar davri davomida aktsiya va obligatsiya 
bozorlari jadal sur‘atlarda rivojlandi, bank depoziglari ulushi esa qisqarib bordi. 
Ushbu tendensiya 2006 yilga qadar davom etgan bo‗lib, bunga 2006 yilga kelib, 
bank depozitlari avvalgi uch yilga nisbatan mutlaq qiymatda (5,6 trln. dollar) 
o‗rtacha ikki barobarga oshgani o‗z ta‘sirini ko‗rsatgan. Uy–joy qurilishidagi shov–
shuv (bum) tufayli depozitlar hajmining o‗sishining asosiy manbai AQShga to‗g‗ri 
kelgan.
Ikkinchi tendensiya
, xalqaro moliya bozorida moliyaviy chuqurlashuvning 
kuchayishi bo‗lgan. Uzoq yillar davomida moliya bozorlari jahon YaIM ga nisbatan 
va barcha hududlarda tez o‗sgan. Jahon moliya bozorining ―moliyaviy chuqurligi‖ 
ko‗rsatkichi 2006- yilda 345% ga teng bo‗lgani holda 2007- yilda 359% ga yetgan. 
1996 -yilda 33 ta mamlakatning moliyaviy aktivlari hajmi YaIM hajmidan ortiq 
bo‗lgan bo‗lsa, bu ko‗rsatkich 2006- yilga kelib, ikki baravarga ko‗payib, 
mamlakatlar soni 72 tani tashkil etgan.
Uchinchi tendensiya,
xorijiy investitsiya darajasini o‗sishi, moliya 
bozorlarining bir–biriga bog‗liqligini kuchayishi. Axborot ochiqligi, yangi 
texnologiya kommunikatsiyalar kapital oqimi harakatini yana tezlashtirish 
imkoniyatini beruvchi global bank va vositachilarni vujudga keltirdi. 
Kelishuvlarning amalga oshirish xarajatlarini minimal darajagacha qisqarishi, ko‗p 
mamlakatlarda 
xorijiy 
kapital 
harakati 
bo‗yicha 
cheklovlarning 
liberalizatsiyalashuvi natijasida, xorijiy investitsiyalar hajmini o‗sishi tezlik olib, 
50
Valdez.St. An Introduction to Global Financial Markets–London 2007., shuningdek, Analiticheskie obzori 
ekspertov MVF 2006–2007 gg. na sayte 
www.imf.org
.  
51
Ye.V.Frolova Tendentsii i perspektivi razvitiya mirovogo finansovogo rinka do krizisa i posle. Ekonomicheskie 
nauki. 3(64) 2010.316 –317s. 

---

50 
kapital bozori globallashuning yyetakchi kuchiga aylandi. Agarda 1990- yilda 
xorijiy investor dunyodagi korporativ obligatsiya hajmini 7 foiziga egalik qilgan 
bo‗lsa, 2007 yildagi ulushi 21 foizga yetgan.