Toshkent davlat iqtisodiyot universiteti sh. Shodmonov iqtisodiyot nazariyasi

O‘rmalab boruvchi inflyatsiya
holatida narxlar yiliga 10 foizgacha, 
jadal inflyatsiyada
20 dan 200 foizgacha, 
giperinflyatsiyada
200 foizdan yuqori 
darajada o‘sishi kuzatiladi. 
Bashorat qilish mumkinligiga qarab kutilayotgan va kutilmagan inflyatsiya 
farqlanadi. 
Kutilayotgan inflyatsiya
va uning oqibatlarini oldindan bashorat qilish 
mumkin, 
kutilmagan inflyatsiyani
oldindan aytib bo‘lmaydi. Birinchi holda 

---

630 
inflyatsiyaning kutilayotgan salbiy oqibatlariga tayyorlanib, uni sezilarli darajada 
yumshatish mumkin. Ikkinchi holda narxlarning kutilmagan o‘sishi natijasida 
mamlakat iqtisodiy ahvolining sezilarli yomonlashuvi ro‘y berishi mumkin.
22.3. Kreditning mohiyati, manbalari va vazifalari 
Bozor iqtisodiyoti sharoitida pul doimiy va uzluksiz harakatda bo‘lishi lozim. 
Buning uchun esa bo‘sh pul mablag‘lari ham pul-kredit muassasalari orqali 
to‘planib, iqtisodiyotga investitsiyalar sifatida yo‘naltirilishi lozim. Bu jarayonlarni 
amalga oshirishda 
kredit munosabatlari
muhim ahamiyat kasb etadi.
Kredit
bo‘sh turgan pul mablag‘larini ssuda fondi shaklida to‘plash va 
ularni pulga muhtoj bo‘lib turgan huquqiy va jismoniy shaxslarga ishlab 
chiqarish va boshqa ehtiyojlari uchun ma’lum muddatga, foiz to‘lovlari bilan 
qaytarish shartida qarzga berish munosabatlarini ifodalaydi.
Pul shaklidagi kapital 
ssuda kapitali
deyilsa, uning harakati 
kreditning 
mazmunini
tashkil qiladi. 
Kredit munosabatlari ikki subyekt o‘rtasida, ya’ni pul egasi (qarz beruvchi) va 
qarz oluvchi o‘rtasida yuzaga keladi. 
Turli xil korxona va firmalar, tashkilotlar, davlat va uning muassasalari hamda 
aholining keng qatlami