Toshkent davlat iqtisodiyot universiteti m. M. Azlarova inson resurslarini

28-rasm. Komanda tushunchani va ta‟rif
i
42
 
 
2.
Komanda tarkibida fe‘li bir-biriga to‗g‗ri kelmaydigan, bir-biriga adovatli 
qaraydigan kimsalar bo‗lishi mumkin emas. SHunday sig‗ishmaydigan, ziddiyatli 
kimsalar dastlab bir komandada birlashmaydilar. Komandaning o‗zi nizoli 
opponentlarni biridan (balki ikkisidan ham) voz kechadi va ajraladi. Aks holda ichki 
destruktiv janjal va nizolar komandani o‗zini asta-sekin ichidan yemirib boradi va 
ado qiladi. 
Komanda har bir a‘zosining xulqini va harakatlarini doimiy nazorat qiladi, 
har bir kimsa nima va qanaqa ish qilishini diqqat bilan kuzatadi, uning ushbu 
faoliyatini komanda me‘yorlari va qadriyatlari bilan solishtiradi va ushbu xulqga 
o‗zning munosabatini turli usullarda bildiradi. Komanda fikri har bir a‘zo uchun 
muhim. Komanda manfaatlari uning har bir a‘zosi uchun o‗z shaxsiy 
manfaatlaridan ham yuqoridir. Komanda ruhiy holatining mohiyati uning a‘zolarini 
gomeostatligidadir. 
42
Muallif tomonidan ishlab chiqilgan 
Amerika menejmenti ushbu tushunchani 
sportdan olgan
Komanda – katta va murakkab amaliy muammolarni yechish sifatida 
mahsus tuzilgan, kichik, doimiy rivojlanadigan yuqori malakali 
mutaxassislar guruhidir 
Boshqaruvchilik komandasini tashkilida va 
faoliyatida sport komandasi bilan 
o'xshashliklari ko'p

---

118 
Tajriba shuni ko‗rsatadiki, komandada tadbirkorlik ruhi mavjud bo‗lsa, har bir 
a‘zo qalbida biznesmen bo‗lsa, ushbu komanda uchun muvaffaqiyat ta‘minlangandir. 
Biznes faoliyatida komanda tavakkal qilishi mumkin. Yuqori malakali mutaxassislar 
muzokaralarining ijodiy ruhi va muammoning echish uchun butun jamoa ishlab 
chiqqan qarori har qanday tashabbusning salbiy natijalarini minimumga olib keladi. 
Komandaning yutuqlarini doim ta‘minlaydigan xislat bu - mutaxassislarning 
komplementalligi. 
Ko‗p o‗tkazilgan tadqiqotlar, yuqori samaradorli komandalarga ko‗pincha 
quyidagi xususiyatlar xos bo‗lishini ko‗rsatib o‗tdi: 

Komanda mustaqilligining yuqori darajaligi. 

Komanda katta, muqaddas, yakuniy maqsadni mo‗ljallagan holda ishlashi. 

Komanda a‘zolarining rol va vazifalari bilan yaxshi balanslashtirilganligi; 

Komanda a‘zolari bir-biri bilan hamkorlikda ishlashi; 

O‗z xatolari asosida o‗rganish, o‗z muvaffaqiyatsizligidan ta‘lim olish va 
rivojlanishga qodirligi; 

Komanda faoliyatining yuqori natijaviyligi. 
Komanda soni uch bilan o‗n ikki kishi orasida bo‗lishi mumkin. Komanda soni 
uchtadan kam bo‗la olmaydi. Chunki ikki kishi orasidagi har qanday faoliyat birinchi 
navbatda o‗zaro shaxsiy munosabatlar tariqasida qabul qilinadi. Shuning uchun har 
qanday munosabatlarga komanda me‘yorlari va qadriyatlari xos bo‗lishi uchun, 
kamida yana bir a‘zo (uchinchi a‘zo) mavjud bo‗lishi zarur. Komanda sonining 
yuqori chegarasi 12 kishidan osha olmaydi. Chunki oddiy odamning sensorlik 
imkoniyatlari bir vaqt ichida o‗ntagacha boshqa odamlar bilan bo‗lgan aloqalarni 
nazorat ostida ushlashga qodir.
Shunga qaramay komanda soni me‘yoridan oshiq bo‗lsa, quyidagi oqibatlar kelib 
chiqishi mumkin: