Toshkent davlat iqtisodiyot universiteti m. M. Azlarova inson resurslarini

6-bob. INSON RESURSLARINI BOSHQARISHDA BOSHQARISH VA 
NAZORAT
6.1. Birgalikda boshqarish haqida tushuncha va ishlab chiqarish sharoitida 
uning ahamiyati 
Rivojlangan mamalakatlarda kompaniyalar emas, balki komandalar raqobat 
qilmoqdalar. Komanda — umumiy maqsad bilan birlashtirilgan, samarali, hamfikr 
odamlar jamoasidir. Komanda o‗zining mehnat va emotsional hayoti bilan yashaydi. 
Har bir komandani o‗zining nodir ishlash usullari shakllanadi. Komandada 
shaxslararo munosabatlar shunday qurilganki, unda mutaxassislar har kuni 24 
soatgacha bir-birlari bilan yaqindan, kichik xonada bo‗lsin, ahil, hamkorlikda, 
muvaffaqiyatli ishlay oladilar. Komandaga g‗ayrat atmosferasi xos. 
Komanda - katta va murakkab amaliy muammolarni yechish maqsadida maxsus 
tuzilgan, kichik, doimiy rivojlanadigan yuqori malakali mutaxassislar guruhidir. 
Amerika menejmenti ushbu tushunchani sportdan olgan. Boshqaruvchilik 
komandasini tashkilida va faoliyatida sport komandasi bilan o‗xshashliklari ko‗p. 
Masalan, boshqaruvchilik komandasining har bir a‘zosi umumiy muammo yechimida 
bitta aniq vazifani bajaradi va ushbu vazifa uchun yakka o‗zi javob beradi. Yakka 
mutaxassis sifatida boshqaruvchilik komandaning har bir a‘zosi ham sport o‗yinchisi 
kabi o‗z vazifalarini bajarishda barcha zarur huquqlarga, erkinlikka va mustaqillikka 
egadir. 
1. Komandada o‗zaro aloqa shunday quriladiki, har qaysi a‘zoning xato yoki
muvaffaqiyati barcha komanda uchun tezda oshkora bo‗ladi. Har qaysi a‘zoning 
ish natijasi esa (ijobiy yoki salbiy) komandaning umumiy natijaviy ko‗rsatkichlariga 
ta‘sir etadi va har bir a‘zoning farovonligini belgilaydi. 
Boshqaruvchilik komandada ierarxik subordinatsiya mavjud emas. Barcha 
a‘zolar sportchilar kabi bir -biri bilan to‗g‗rima-to‗g‗ri o‗zaro munosabat qiladilar. 
Har bir a‘zo o‗zining asosiy vazifasidan tashqari komanda hayotida qandaydir 
yagona, o‗zining takrorlanmaydigan rolini bajaradi. Misol uchun, birlashtiruvchi roli, 
g‗oyalar generatori, axborot beruvchi, ekspert, ishlov beruvchi, yakunlovchi rollar. 

---

117 
Komanda ishining samaradorligini aniqlaydigan omil — rollar va vazifalar 
taqsimotining kontrastligidadir
.