Toshkent davlat iqtisodiyot universiteti "bank ishi" fakulteti "tashqi iqtisodiy faoliyat" kafedrasi

Soxa va raqobat taxlillarini umumlashtiruvchi jadval shakli. 

1. Soxaviy muxitning asosiy iqtisodiy xarakteristikalari (bozorning usishi, geografik 

xususiyatlari,  tarmoqning  strukturasi,  iqtisodiy  mavqe,  investitsiyalarga  bulgan 

talablar va xokazo) 

2. Xarakatlantiruvchi kuchlar 

3. Raqobat taxlili 

3.1. Raqobatlashuvchi sotuvchilar urtasidagi musobaqa (kuchli, urtacha, zaif, raqobat 

vositasi) 

3.2. Potentsial kirish xavfi (kuchli, urtacha, zaif, kirish tusiqlarining tarkibi) 

3.3.  Tovarning  urnini  bosuvchi  maxsulotlarning  raqobati  (kuchli,  urtacha  yoki  zaif 

---

78 

 

(nima uchun?) 

3.4. Etkazib beruvchilarning «savdolasha olish» qobiliyati (kuchli, urtacha yoki zaif 

(nima uchun?) 

3.5. Iste’molchilarning «savdolasha olish» qobiliyati (kuchli, urtacha yoki zaif (nima 

uchun?) 

4. Asosiy kompaniyalarning/strategik guruxlarning raqobatchilik pozitsiyasi 

4.1. Qulay pozitsiyalash (nima uchun?) 

4.2. Noqulay pozitsiyalash (nima uchun?) 

5. Raqobat taxlili 

5.1.  Asosiy  raqobatchilarning  strategik  yondashuvlari  /  amalga  oshirishi  mumkin 

bulgan xatti-xarakatlari 

5.2. Kimni va nima uchun kuzatish kerak? 

6. Muvaffaqiyatning asosiy omillari 

7. Tarmoqning istiqbollari va umumiy jozibadorligi 

7.1. Tarmoqni jozibali qiluvchi omillar 

7.2. Tovarning jozibadorligini kamaytiradigan omillar 

7.3. Tarmoqning uziga xos natijalari / muammolari 

7.4. Rentabellik istiqbollari (ijobiy / salbiy) 

Manba:A.A.Tompson, Adj. Striklend. “Strategicheskiy menedjment” M., “Banki i birji” 2011g. 

 

SHuni  ham  qayd  qilib  utish  lozimki,  taxlil  uylab  utirmay  qo’llayveradigan 

algoritm emas. Dastlabki ma’lumotlardan foydalanish ham, natijalarni talqin qilish 

ham ijodiy yondashuvni talab qiladi. Bunday taxlil bir martali jarayon bulmay, real 

uzgarishlarni  hamda  uni  ko’llash  amaliyotining  natijalarini  xisobga  olgan  xolda 

davriy takrorlab turishni talab qiladi.