Toshkent davlat iq tiso diyo t universiteti q. X. Abdurahmonov

Qisqacha xulosaiar. 
Demak, ishsizlar soni kamayib, aholi ish bilan bandligi 
yuqori darajaga ko‘tarilsa, bu davlatning iqtisodiy ravnaqiga katta ijobiy ta’sir 
ko‘rsatadi. Buning uchun aholiing ish bilan bandligini oshirishga xizmat qiladigan 
barcha choralardan oqilona foydalanishimiz, va davlat tomonidan ham bir 
qator chora-tadbirlar ko6rilishi lozim:
1. Yangi ish o‘rinlarini yaratish zarur, ya’ni har bir viloyatlarda joylashgan 
hududiga va iqlimini hisobga olgan holda ishlab chiqarishni yo‘lga qo‘yish kerak. 
Qishloq va fermer xo^aligi yaxshi rivojlangan viloyatlarda qishloq xo‘jaligi 
mahsulotlarini qayta ishlaydigan tsexlar va zavodlar qurilsa ham maqsadga 
muvofiq bo‘lar edi;
2. Kichik biznes va xususiy tadbirkorlikka keng e’tibor qaratilishi zarur.
143

---

Ikkinchi kichik muammo: Ishsizlikni keltirib chiqaruvchi sabablar va uning oqibatlari
Kichik muammoning yechimini topishga
yordam beruvchi muammoli savollar:
1. Ishsizlikni keltirib chiqaruvchi 
asosiy 
sabablarni ayting.
2. Ishsizlikning turlarini ko‘rsating.
3. ishsizlikka 
ta’sir 
etuvchi 
omillar 
nimalardan iborat?
4. Kadrlar 
qo‘nimsizIigining 
asosiy 
sabablarini sanab o‘ting.
5 Ishsizlikning YaMM hajmiga bog‘liqligini 
ayting.
6 Ishsizlik darajasi qanday aniqlanadi?
7. Iqtisodiyotda ishsizlik darajasining yuqori 
bolishi qanday oqibatlarga olib kelishi 
mumkin? Javobingizni izohlang.
Yechimi:
>
Ish o‘rinlarining qisqartirilishi, aholining 
keskin tabiiy o‘sib ketishi va boshqa sabablar.
> 
Davriy, friksion, mavsumiy, strukturaviy, 
ko'ngilli va boshqa turlari mavjud.
> Hududda ish o‘rinIarining kamligi yoki 
ko‘pligi, ishlab chiqarish korxonalarining 
qurilishi, tabiiy va boshqa sabablarga ko‘ra 
ko‘chishlar va h.k. (3,4-savollar)
> Artur Ouken qonunida aytilgan bo4lib, 
ishsizlik va YaMM mos ravishda 1:2,5 
nisbatdadir.
> 
Ishsizlar sonining iqtisodiy faol aholi 
soniga nisbatining foiz hisobida olinganligi.