Toshkent davlat agrar unversiteti termiz filiali

Tuproqning zichlanishini kamaytirish uchun quyidagi tavsiyalarni qo’llash yuqori natijalar berishi mumkin:
1. Ekishdan oldin tuproqqa ishlov berish ishlarni to’liq zanjirli traktorlar yordamida bajarilishini ta’minlash;
2. Haydalgan yerlarga ishlov berishda g’ildirakli traktorlardan foydalanilganda qo’shimcha juft g’ildiraklar o’rnatish yoki nisbatan yengil g’ildirakli traktorlardan foydalanish;
3.G’ildirakli traktorning ketingi g’ildiraklari orqasiga maxsus IYu-y iz yumshatgichlar o’rnatish va izlarni z0 sm chuqurlikda yumshati;
1. Haydov chuqurligini o’zgartirib turilishini (bir yil chuqurroq, ikkinchi yili sayozroq) qattiq nazorat ostiga olish;
2. Haydalgan maydonlarni 2-3yilda bir marotaba, dala chetlarini esa har yili GRP-3/2 kabi chuqur yumshatgichlar bilan12-20 sm chuqurlikda yumshatib turish;
3. Yerga obi-tobida ishlov berish. Bunda tuproq qatlamining namlik darajasi 13-15 foiz atrofida bo’lishiga alohida e’tibor qaratish lozim. Aks holda tuproqningqarshilik kuchi keskin oshib ketishi mumkin.
4. Tuproqqa ekishdan oldin ishlov berishda uning namlilik darajasi va traktor shinasining protektorlarini holatiga alohida e’tibor qaratish kerak. CHunki tuproqda namlik darajasi me’yoridan ortiq bo’lsa, shinalar tuproq bilan yetarlicha ilashmaydi va g’ildiraklar shataksiraydi, natijada shina protektorlari tuproqning yuza qismini kesib oladi, g’ildiraklar tagida yo’lakcha hosil bo’ladi va tuproq zichlanadi.


Nazorat savollari:

1. 
   Ekinlardan yuqori hosil olinishini ta’minlovchi tuproqning tarkibi qanday bo’lishi kerak?
   
2. 
   Erga asosiy ishlov berishdan maqsad nima va uning qaysi usullarini bilasiz?
   
3. 
   Respublikamiz sharoiti uchun qaysi turdagi plugdan foydalanish yuqori samara berishining mohiyatini tushuntiring.
   
4. 
   Dalani tayyorlash va haydash ishlari qanday tashkil etishladi? .
   
5. 
   Ikki yarusli yer haydash texnologiyasining ahamiyatini tushuntiring.
   
6. 
   Nima maqsadda ekishdan oldin yerlarni tirmalash ishlari bajariladi? Unda tuproqning qaysi fizik xossasi o’zgaradi?
   
7. 
   Qanday holatda tuproqni molalash talab etiladi? Bunda tuproqning qaysi fizik xossasi o’zgaradi?
   
8. 
   qanday dalalarni yoppasiga kulьtivatsiya qilinadi?
   
9. 
   Yerlarni zichlanish sabablarini ayting
   

Adabiyotlar: Asosiy 1,2,3 qo’shimcha 1,2,3,4