Toshkent davlat agrar unversiteti termiz filiali

8.2- rasm. Kultivatorning ishchi qismlari:
a- o’g’itlash soshnigi; b-yulduzcha; v- bir tomonlama kesuvchi pichok; g- o’qyoypanja; d-diskali pichok; ye-yumshatkich panja; kombinatsiyalashtirilgan o’g’it solgich; z- yumshatgich ishchi qismlar
Kultivatorni ishga tayyorlash va sozlash. Kultivatorni ishga tayyorlash, uni zarur turdagi ishchi qismlari bilan butlash, ishchi qismlarni sektsiyalarga o’rnatish va joylashtirishdan iborat
Bunda g’o’za qator orasi 60 sm bo’lganda jami 68 dona, 90 sm bo’lsa 84 dona ishchi qismlari bo’lishi talab etiladi. Bajaradigan ish turiga qarab kultivatorlarga qator orasi 60 sm bo’lganda ko’pi bilan 29 ta, 90 sm bo’lganda 36 tagacha ishchi qismlar o’rnatish mumkin.
Kultivatorning ishchi qismlarini o’rnatish va sozlash ishlari ip tortilgan yoki sxema chizilgan maxsus tekis yuzasi qattiq maydonchada bajariladi Buning uchun birinchi navbatda barcha sektsiyalarning tortqichlari 1 gorizontal holga keltiriladi (2.22-rasm), ishchi qismlar ishlov berish chuqurligi va kengligi bo’yicha sozlanadi.
Ishchi qismlarni kerakli chuqurlikda yuradigan qilib sozlash uchun kultivator sektsiyalarining har bir tayanch g’ildiraki 4 tagiga taxtacha 5 lar qo’yiladi. Bu taxtachalarning qalinligi (h) kerakli ishlov berish chuqurligidan 1-2 sm ga, ya’ni, g’ildiraklarning tuproqqa botish chuqurligiga teng qiymatiga kam bo’lishi kerak.

8.3-rasm. Kultivator sektsiyasi tortqichini gorizontal holatga keltirish: 1-tortqich; 2-parallelogram sektsiya; 3-klyuch; 4-tayanch g’ildiragi; 5-taxtacha;h- ishlov berish chuqurligi

SHundan so’ng ishchi qismlar kultivator sektsiyalariga o’rnatiladi va mahkamlanadi, bunda pichoq, o’qyoysimon va chuqur yumshatkich panjalarning qirquvchi qirralari maydoncha yuzasiga to’liq tegib turishi, yumshatkich panjalar esa tumshug’i bilan tayanib turishi lozim.
To’g’ri o’rnatilgan pichoqlarning gorizontal qismi va o’qyoysimon panjaning tumshug’i (2.23-rasm) maydon yuzasi bilan 12-18⁰, chuqur yumshatkich va yumshatkich panjalarning tumshuqlari esa 30-40⁰ burchak hosil qilishi lozim. O’rnatiladigan barcha ish organlarining kesuvchi qirralari o’tkir bo’lishi kerak.