Toshkent davlat agrar untversiteti

1 6 .3  -ja d v a l.
Ayollarga  yuk  ko‘tarish  va  tashishda  me’yoriy  ruxsat  etilgan  tartib
Og‘irlikni  qc'zg‘atish 
turi
Me’ yoriy 
yuk, kg
Qo‘zg‘atish  sharti va ko‘tarish
me’yori 
|
Q o i bilan (bir 
odamga)
9
Tekis yuza bo‘yicha
Zambil  (ikki kishi 
achun)
2 2
Tekis yuza bo‘yicha
Bir g ‘ildirakli zambil 
g‘altak
2 5
0.01  dan yuqori bo‘lganda, 
qo‘zg‘atish faqat dumalatishga 
ruxsat etiladi
Uch  va  to‘rt  g‘ildirakli 
zambil  g‘altak
5 .0
0.01  dan ortiq bo‘lganda, 
qo‘zg‘atish faqat notekis yuzalarda  ' 
ruxsat etiladi
Ikki  g‘ildirakli arava
6 0
0.02  dan ortiq boMmagan 
qo‘zg‘atish  faqat tekis pol yuzasida 
ruxsat etiladi
Boshqa  holatlarda
6 0
0.01  dan ortiq  boimagan, 
qo‘zg‘atish faqat notekis tuproq va 
ko‘prikda ruxsat etiladi
Vagonlar
3 00
0.01  dan ortiq  boMmagan 
qo‘zg‘atishlar faqat relsli  yo‘lda 
ruxsat etiladi.
Izoh: Meyoriy ko‘tarish bu -  maksimal ko‘tarish balandliginingyo‘l uzunligiga 
nisbatidir.
205

---

Respublikamizda yoshlami ijtimoiy foydali mehnatga jalb qilish, 
ulami  ishga joylashtirish  inasalalariga  katta  e ’tibor  berilmoqda. 
0 ‘sm irlarni  ishga  qabul  qilishdagi  kafolatlar  O ‘zbekiston 
Respublikasining Mehnat Kodeksi 239-moddasida belgilangan kvota 
hisobidan joylarga  ishga joylashtirish  tartibidan  mahalliy  mehnat 
organi  va  boshqa  organlar  tomonidan  yuborilgan,  18  yoshga 
to‘lmagan shaxslami ish bilan ta’minlovchi ishga qabul qilish sharti 
ko'rsatib  o‘tilgan.
Kvota  hisobidan  ishga qabul  qilishni  rad  etish  taqiqlanadi  va 
bunday rad etish ustidan sudga shikoyat qilish  mumkin.  18 yoshga 
to‘lmagan  barcha  shaxslar  dastlabki  tibbiy k o ‘rikdan  o‘tgandan 
so‘ngishga qabul qilinadilar va keyinchalik ular 18 yoshga to‘lguncha 
har  yili  majburiy  tarzda  tibbiy  ko‘rikdan  o‘tkazib  turilishi  kerak. 
0 ‘smirlami  ishga  16  yoshdan  qabul  qilishga  ruxsat  etiladi,  ayrim 
hollarda 15 yoshga to‘lgan shaxslar ota-onasidan birining yoki ulami 
boquvchi  shaxsning  yozma  ravishdagi  roziligi  bilan  ishga  qabul 
qilinishi  mumkin.  Yoshlarni  mehnatga  tayyorlash  maqsadida 
umumta’lim maktablari, kasb-hunar kollejlari va o‘rta maxsus o‘quv 
yurti  o ‘quvchilari  14  yoshga  to‘l  ganlaridan  keyin  ota-onasidan 
birining  yoki  ulaming  o‘mini  bosuvchi  shaxsning  roziligi  bilan 
cfsmirlaming sog‘ligiga vakamol topishiga ziyon  yetkazmaydigan 
va  ta’lim  olish  jarayonini  buzmaydigan  yengil  ishlami  o‘qishdan 
bo‘sh  vaqtlarida  bajarish uchun  ishga qabul  qilishga  yo‘l  qo‘yiladi 
(77-modda). 0 ‘smirlami ishga qabul qilish Mehnat kodeksining 241 - 
moddasida ko‘rsatilgan  talablarga rioya etilgan  holda  bajariladi,  18 
yoshga  to ‘lmagan  shaxslarni  og‘ir,  zararli  va  noqulay  mehnat 
sharoitlaridaishlatish mumkin emas (241-modda). 0 ‘smirlami qishloq 
gren  zavodlarida,  tirkama  qishloq  xo‘jalik  mashinalarida,  go‘zani 
sug4orish, tamakini yig‘ib-terib olishda, tashishda va birlamchi ishlov 
berishga jalb qilish man  etiladi  ( 0 ‘zbekiston Respublikasi  Mehnat 
kodeksiga  asosan  qabul  qilingan  mehnat  muhofazasi  bo‘yicha 
me’yoriy  hujjatlar  to‘plami-  1996-y).
Murakkab  boimagan  tirkama  va  statsionar  qishloq  xo‘jaligi 
mashinalarida ishlashga va xizmat ko'rsatishda maxsus guvohnomalar 
talab  qilish  zarur bo‘lmagan  ishlarga  o‘smirlami  17  yoshdan  ishga 
qabul  qilishga  ruxsat  etiladi.
16  dan  18 yoshgacha bo‘lgan  o‘smirlar uchun bir ish  haftasidagi 
ish soati 36 soat,  15-16 yoshda esa 24 soatgacha qisqartirilgan. 0 ‘quv