Toshkent dаvlаt аgrаr universiteti

BOB. TADQIQOT O’TKAZISH SHAROITI VA USLUBLARI.............17

2.1.Tadqiqot o’tkazish joyi va sharoiti.................................................................17
2.2.Tadqiqot uslublari .........................................................................................19
III. KUTILAYOTGAN NATIJALAR..............................................................20
IV. FOYDАLАNILGАN АDАBIYOTLАR RO’YHATI................................21

KIRISH
Dissertatsiya mavzusining dolzarbligi va zarurati. Aholini yil davomida meva-sabzavotlar bilan uzluksiz ta’minlash maqsadida zamonaviy andozalar asosida issiqxonalar bunyod etish, bog‘lar, tokzorlar maydonini kengaytirish, yetishtirilgan hosilni kuz-qish davrida sifatli saqlash imkonini beradigan omborxonalar barpo etish sa’y-harakatlari ham alohida e’tibordaki, bu oziq-ovqat mahsulotlari ta’minotining barqarorligiga, boshqacha aytganda, aholi dasturxoni farovonligiga xizmat qilmoqda.
O‘tgan 2021 yilda Respublika bo‘yicha barcha toifa xo‘jaliklarining asosiy maydonlarga 205 ming gektar sabzavot, 84 ming gektar kartoshka va 61 ming gektar poliz hamda g‘alladan bo‘shagan maydonlarga takroriy 188 ming gektar sabzavot, 31 ming gektar kartoshka va 60 ming gektar poliz ekinlari ekilib, ularning agrotexnik tadbirlar o‘z muddatida sifatli o‘tkazilib borilgan va yetishtirilgan mahsulotlar yig‘ishtirib olingan.
2021 yil yakunida 21,1 mln tonna (o‘tgan yilga nisbatan 11,1 foizga) shundan, 11,3 mln tonna (11,3 foziga) sabzavot, 2,1 mln.tonna (10,4 foizga) poliz, 3,0 mln tonna (9,7 foizga) kartoshka, 3,0 mln tonna (10,8 foizga) meva va 1,7 mln tonna (9,9 foizga) uzum mahsulotlari yetishtirilgan. [241]
2021 yilga kelib meva-sabzavotlarni saqlashning umumiy quvvati 832 ming tonnadan 4 mln. tonnagacha oshdi. Bu mazkur ko‘rsatkich qariyib 5 marotaba oshganini ko‘rsatmoqda. Buning natijasida O‘zbekiston qishloq xo‘jaligi mahsulotlarini saqlash miqdori bo‘yicha dunyoda 20 – chi o‘ringa ko‘tarildi. Mutaxasissislarning fikriga ko‘ra yaqin yillar ichida bu ko‘rsatkich yanada yaxshilanishi kutilmoqda.
O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Sh.M. Mirziyoevning o’tgan saylov oldi dasturida 2017-2021 yillar mobaynida 200 ming tonna mahsulotni saqlash quvvatiga ega bo‘lgan sovutgichli omborxonalar barpo etish ko‘zda tutilganligini hisobga olsak, mazkur soha yaqin kelajakda shiddat bilan rivojlanishi shubhasizdir.
Ma’lumki, mamlakatimizdagi mavjud tabiy-iqlim sharoiti qishloq xo‘jaligi mahsulotlarini, xususan, meva-sabzavotchilikni barqaror rivojlantirish imkonini beradi. O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti va hukumati tomonidan sohani bozor munosabatlariga o‘tish jarayonida meva-sabzavotchilikni rivojlantirishga ustuvor yo‘nalishlar sifatida katta e’tibor qaratilmoqda. Zero, meva-sabzavotchilik mahsulotlarini tashqi bozorlarda sotish hisobiga mamlakat valyuta tushumining sezilarli qismi shakllanayotganligi ham sohani tubdan isloh qilish va jadal rivojlantirishning ustuvorligidan dalolat beradi.
Xususan, so‘nggi yillarda bir qator farmon va qarorlar qabul qilindi. Bularga O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining 2018 yil 29 martdagi “O‘zbekiston Respublikasida meva-sabzavotchilikni jadal rivojlantirishga doir qo‘shimcha chora-tadbirlar to‘g‘risida”gi PF-5388 va 2019 yil 23 oktyabrdagi “O‘zbekiston Respublikasi qishloq xo‘jaligini rivojlantirishning 2020-2030 yillarga mo‘ljallangan strategiyasini tasdiqlash to‘g‘risida”gi PF-5853 sonli farmonlari hamda 2018 yil 17 oktyabrdagi “Meva-sabzavot mahsulotlarini tashqi bozorlarga chiqarish samaradorligini oshirishga doir qo‘shimcha chora-tadbirlar to‘g‘risida”gi PQ-3978, 2019 yil 14 martdagi “Meva-sabzavotchilik sohasida qishloq xo‘jaligi kooperatsiyasini rivojlantirish chora-tadbirlari to‘g‘risida”gi PQ-4239 qarorlarini keltirish mumkin.