Тошкент давлат аграр университети

1-расм. Таъмирлаш-техник сервис базалари объектларининг таркиби
. 
Қишлоқ хўжалик техникаларининг ишончлилигини муттасил ошириш 
мақсадида фермер ва деҳқон хўжаликлари таркибида хўжаликлар-аро 
бирлашмаларда 
таъмирлаш-техсервис 
(ТТС) 
базаси 
объектлари 
кенг 
ривожланмоқда ва улар тобора мустаҳкамланиб индустриал тус олиб бормоқда. 
Қишлоқ хўжалигидаги МТПни доимо ишга шай ҳолатда сақлаш учун 
таъмирлаш базасининг барча бўғинлари самарали ишлаб туриши зарур. Бундай 
буғинлар таркиби 2-расмда кўрсатилган. 
Таъмирланган машиналар ресурси, одатда, янгиларига нисбатан 50-65%ни 
ташкил қилади. Бу талаб даражасидан анча паст. Шу боисдан, “Қишлоқ хўжалик 
машиналарига техник хизмат кўрсатиш ва уларни таъмирлаш комплекс 
системаси”га мувофиқ энг самарали, техникаларнинг ҳақиқий техник ҳолатига мос 
таъмирлаш ва техник сервис усулига ўтиш зарур. Бундай усулга машиналарни 
эгали таъмирлаш усули дейилади. 
Энг оддий устахоналар, сақлаш майдонлари, ѐқилғи қўйиш шахобчалари, 
кичик техник хизмат кўрсатиш пунктлари (деҳқон хўжаликлари таркибида); 
Муқобил таъмирлаш устахоналари ; 
Битта паркда 20,0, 40,0 ва 50,0 та машинага хизмат кўрсатиш қувватига эга 
бўлган автомобилларга ТХК пунктлари; 
Туман МТП лари; 
Ихтисослаштирилган таъмирлаш-техсервис корхоналари (заводлар, 
умуммақсадли устахоналар, цехлар); 
2-расм. АСМ даги таъмирлаш базаларининг асосий тармоғи. 
ТТС базалари объектларининг таркиби 
Таъмирлаш базаларининг асосий тармоғи 

---

359 
Эгали таъмирлаш жараѐнида таъмирлаш харажатлари ва машиналарнинг 
ҳақиқий техник ҳолати ҳисобга олинади. Агрегатларга таъмирлаш олди диагноз 
қўйиш таъмирлаш харажатларини, меҳнат ва материал ресурси сарфини 
камайтиришга имкон беради. 
Қишлоқ хўжалик техникаларига ТХК ва уларни таъмирлашга учун 
мўлжалланган корхоналар хўжалик ичида ва ундан ташқарида ҳам ташкил 
этилиши мумкин. 
Алоҳида цехлар, масалан ѐқилғи аппаратларини таъмирловчи цехлар баъзан 
бошқа корхоналар билан ҳамкорликда (бўйича) фаолият кўрсатади. Бундай 
корхона лойиҳаларининг қатор вариантлари мавжуд. Улар таркибига:
1)
ихтисослаштирилган комбайн таъмирлаш; 
2)
автомобилларни таъмирлаш ихтисослаштирилган корхоналар; 
3)
электр ускуналарини таъмирловчи ихтисослаштирилган корхоналар; 
4)
туман ва муқобил МТП лари. 
Қишлоқ хўжалик ТХК базалари объектларининг турли-туманлиги уларни 
тартибга солиш зарурлигини талаб этади. Қишлоқ хўжаликТХКБнинг 
эҳтиѐжларини қондирадиган объектлар системаси ишлаб чиқилган (3-расм).