IV
0
73,1 va undan
ortiq
77,5 va undan
ortiq
1-20
0-7
0-2
I
65,1-73,0
69,1-77,4
20-25
1-10
0-5
II
49,5-65,0
55,5-69,0
20-36
5-13
0-6
III
40,5-49,4
43,5-55,4
23-45
5-25
15-7
IV
35,5-40,4
35,5-43,4
28-50
5-30
2-10
V
28,5-35,4
28,5-35,4
30-55
5-35
3-17
VI
28,4 dan kam
28,4 dan kam
30 va
undan
ortiq
10 va
undan
ortiq
4 va
undan
ortiq
Tolaning o’rtacha pishganlik koeffisientini aniqlash uchun I,II,III va IV guruh tolalari
foyiz miqdorining 3-jadvaldagi koeffisientlarga ko’paytmalari yig’indisini 100 ga bo’lishi
kerak.
3-jadval.
Paxtaning
sanoat
navi
Ingichka
tolali
navlar
uchun
O’rta
tolali
navlar
uchun
O’rta tolali
paxtaning
boshqa navlari
uchun
Ingichka va o’rta tolali
paxta
navlari uchun
Pishganlik
guruxlari
I
I
I
II
III
IV
Tola navi
0
2,55
2,40
2,40
1,30
1,0
0,5
I
2,55
2,40
2,35
1,30
1,0
0,5
II
2,30
2,30
2,30
1,30
1,0
0,5
III
2,0
2,30
2,30
1,30
1,0
0,5
IV
2,0
2,0
2,0
1,30
1,0
0,5
V
2,0
2,0
2,0
1,0
1,0
0,5
VI
2,0
2,0
2,0
1,0
1,0
0,5
Masalan:
S-6524 g’o’za nav paxta tolasining pishganlik koeffisientini aniqlash
uchun 2 va3-jadvallardan quyidagi ko’rsatkichlarni yozib olamiz.
4-jadval
Pishganlik guruhlari
Guruhlar bo’yicha
tolaning foyiz miqdori
Pishganlikni aniqlashdagi
ko’paytirish koeffisienti
I
79,0
2,35
II
15,0
1,3
III
5,7
1,0
IV
0,3
0,5
O’rtacha pishganlik koeffisienti =
𝟕𝟗,𝟎∗𝟐,𝟑𝟓+𝟏𝟓,𝟎∗𝟏,𝟑+𝟓,𝟕∗𝟏,𝟎+𝟎,𝟑∗𝟎,𝟓
𝟏𝟎𝟎
= 𝟐, 𝟏𝟏
Tolaning pishiqligi tajriba yo’li bilan topilgan koeffisientlar quyidagi
jadvallardan foydalanib hisoblab topiladi.
5-jadval
O’rta tolali paxta navlari uchun:
Tola
navlari
I-guruhdagi
tolalarning
miqdori, % hisobida
Pishganlik guruhlari
I
II
III
IV
0
77,5 va undan ortiq
5,6
2,7
1,6
0,4
I
72,5-77,4
5,5
2,7
1,6
0,4
II
69,1-72,4
5,4
2,7
1,6
0,4
III
55,5-69,0
5,2
2,7
1,6
0,4
IV
43,5-35,5
5,0
2,5
1,6
0,4
V
28,5-35,4
4,7
2,0
1,6
0,4
VI
28,4 va undan kam
4,7
2,0
1,6
0,4
6-jadval
Ingichka tolali paxta navlari uchun:
Tola
navlari
I-guruhdagi
tolalarning
miqdori, % hisobida
Pishganlik guruhlari
I
II
III
IV
0
84,5 va undan ortiq
6,2
3,6
1,8
0,4
I
73,1-84,4
5,6
3,6
1,8
0,4
II
65,1-73,0
5,5
2,7
1,6
0,4
III
49,5-65,0
5,4
2,7
1,6
0,4
IV
40,5-49,4
5,4
2,7
1,6
0,4
V
35,5-40,4
5,0
2,5
1,6
0,4
VI
28,5-35,4
4,7
2,0
1,6
0,4
28,4 va undan kam
4,7
2,0
1,6
0,4
7-jadval
O’rta tolali paxta navlari uchun:
Tola
navlari
Guruhdagi
tolalarning
miqdori, % hisobida
Pishganlik guruhlari
I
II
III
IV
0
73,5 va undan ortiq
5,8
3,6
1,8
0,4
I
65,1-73,0
5,6
2,7
1,6
0,4
II
49,5-65,0
5,4
2,7
1,6
0,4
III
40,5-49,4
5,4
2,7
1,6
0,4
IV
35,5-40,4
5,0
2,5
1,6
0,4
V
28,5-35,4
4,7
2,0
1,6
0,4
VI
28,4 va undan kam
4,7
2,0
1,6
0,4
8-jadval
Ingichka tolali paxta navlari uchun:
Tola
navlari
I-guruhdagi
tolalarning
miqdori, % hisobida
Pishganlik guruhlari
I
II
III
IV
0
84,5 va undan ortiq
6,8
3,6
1,8
0,4
0
74,5-84,4
6,2
3,6
1,8
0,4
0
73,1-74,4
5,8
3,6
1,8
0,4
I
65,1-73,0
5,6
3,6
1,8
0,4
II
49,5-65,0
5,4
2,7
1,6
0,4
III
40,5-49,4
5,4
2,7
1,6
0,4
IV
35,5-40,4
5,0
2,5
1,6
0,4
V
28,5-35,4
4,7
2,0
1,6
0,4
VI
28,4 va undan kam
4,7
2,0
1,6
0,4
Tolaning pishiqligini aniqlash uchun har bir guruhdagi tola miqdorini 5-
jadvaldan olingan koeffisientlarga ko’paytmasining yig’indisini 100 ga bo’lish kerak.
Masalan:
S-6524 navli paxta tolasini tekshirganda 1-guruhda 89,9%, 2-guruhda
6,7%, 3-guruhda 3,5% tola bo’lsa va 4-guruhda tola bo’lmasa, uning pishiqligi (
X
)quyidagicha topiladi:
𝒙 =
𝟖𝟗, 𝟗 ∗ 𝟓, 𝟔 + 𝟔, 𝟕 ∗ 𝟐, 𝟕 + 𝟑, 𝟓 ∗ 𝟏, 𝟔
𝟏𝟎𝟎
= 𝟓, 𝟐𝟓
Tolaning metrik nomerini aniqlashda, avvalo 6-jadvalda keltirilgan koeffisientlarga
tegishli guruhdagi tola miqdoriga ko’paytmalari yig’indisini 100 ga bo’lib, tolalarning
o’rtacha ko’ndalang kesim yuzasi S topiladi. So’ngra, 666667 ni kesim yuzasi S ga bo’lib
tolaning metrik nomeri topiladi.
9-jadval
Tolaning nomerini aniqlashda ishlatiladigan koeffisientlar
Paxta navi Pishganlik
guruxi
Tola navlari
0
I
II
III
IV
V
VI
1
2
3
4
5
6
7
8
9
C-6524 va
h.k.
I
140
140
134
130
114
102
100
II
80
80
80
80
80
80
80
III
55
55
55
55
55
55
55
IV
40
40
40
40
40
40
40
Namangan-
77 va h.k.
I
140
140
140
130
130
130
114
II
80
80
80
80
80
80
80
III
55
55
55
55
55
55
55
IV
40
40
40
40
40
40
40
Termiz-31
va h.k.
I
136
133
130
130
114
100
90
II
80
80
80
80
80
80
80
III
55
55
55
55
55
55
55
IV
40
40
40
40
40
40
40
va h.k.
I
130
125
122
120
110
100
95
II
80
80
80
80
80
80
80
III
55
55
55
55
55
55
55
IV
40
40
40
40
40
40
40
I
150
145
145
145
140
130
114
II
80
80
80
80
80
80
80
III
55
55
55
55
55
55
55
IV
40
40
40
40
40
40
40
I
150
145
145
145
136
114
114
II
85
85
85
85
85
80
80
III
55
55
55
55
55
55
55
IV
50
50
50
50
50
50
50
I
155
150
150
130
130
130
130
II
85
85
85
85
85
85
85
III
55
55
55
55
55
55
55
IV
50
50
50
50
50
50
50
I
143
143
143
130
130
130
114
II
80
80
80
80
80
80
80
III
55
55
55
55
55
55
55
IV
40
40
40
40
40
40
40
I
117
114
112
114
112
100
80
II
70
70
70
70
70
70
70
III
55
55
55
55
55
55
55
IV
40
40
40
40
40
40
40
I
102
100
100
100
100
80
80
II
60
60
60
60
60
60
60
III
40
40
40
40
40
40
40
IV
30
30
30
30
30
30
30
I
105
102
102
102
102
100
80
II
60
60
60
60
60
60
60
III
40
40
40
40
40
40
40
IV
30
30
30
30
30
30
30
I
106
105
105
105
105
100
80
II
60
60
60
60
60
60
60
III
40
40
40
40
40
40
40
IV
30
30
30
30
30
30
30
I
110
106
106
106
106
100
80
II
60
60
60
60
60
80
60
III
40
40
40
40
40
55
40
IV
30
30
40
30
30
40
30
I
130
120
114
114
110
100
80
II
80
80
80
80
80
80
80
III
55
55
55
55
55
55
55
IV
40
40
40
40
40
40
40
Masalan:
S-6524 nav paxta tolasi tahlil qilinganda quyidagi qiymatlar topildi:
I guruh – 75,0%
II guruh – 20,3%
III guruh – 3,7%
IV guruh – 1,0%
Tola ko’ndalang kesimining o’rtacha yuzasi:
𝑺 =
𝟕𝟓, 𝟎 ∗ 𝟏𝟒𝟓 + 𝟐𝟎, 𝟑 ∗ 𝟖𝟓 + 𝟑, 𝟕 ∗ 𝟓𝟓 + 𝟏, 𝟎 ∗ 𝟓𝟎
𝟏𝟎𝟎
= 𝟏𝟐𝟗, 𝟑𝒎𝒌
𝟐
Tolaning metrik nomeri:
𝑵
𝒎
=
𝟔𝟔𝟔𝟔𝟔𝟕
𝑺
=
𝟔𝟔𝟔𝟔𝟔𝟕
𝟏𝟐𝟗, 𝟑
= 𝟓𝟏𝟓𝟓
Tolaning pishib yetilganligini namunaning havo o’tkazuvchanligi bo’yicha aniqlash
usuli.
Paxta tolasining birlashtirilgan namunasining har joyidan massasi 50 gr dan kam
bo’lmagan tola ajratib olinadi va analizatordan o’tkaziladi.
Tozalangan va titilgan paxta tolasidan to’rtta namuna ajratiladi. Har bir namunani
sinash uchun turli joydan olingan alohida to’plamlar bilan emas, balki bir joydan butun
olinadi. Namuna tanlab olishda va o’lchashda tolani qo’l bilan zichlashtirishga yo’l
qo’yilmayli.
O’lchash uchun har bir namunaning massasi tasdiqlangan qo’llanmaga muvofiq
g’o’zaning seleksion naviga qarab belgilanadi.
Namuna massasini o’lchash xatoligi –10 mg dan ko’p bo’lmasligi kerak.
LPS-4 qurilmasida o’lchash bajarilayotganda tayyorlangan tola ketma-ket asbobning
ishchi kamerasi ichida bir xil tekis joylashtiriladi. Kamera qopqog’i zich qilib berkitiladi,
ventilyator ishga tushiriladi va drosselni tutqichi yordamida asbobga o’ng manometrning 98
da Pa (100 mm suv ustuni) bo’yicha kerakli miqdorda havo beriladi.
O’ng manometrning shkala ko’rsatkichlari kerakli qiymatlarga etganda berilgan tola
namunasi uchun asbobdagi havoning siyraklashtirish kattaligini aniqlaydigan chap
manometr shkala ko’rsatkichi yozib olinadi (mm suv ustunida). Shkala bo’limlarining o’ng
va chap manometrlar naychalaridagi suv ustunining pastdagi meniskasi bo’yicha qilinadi.
Shunday tartibda qolgan namunalar o’lchanadi.
Do'stlaringiz bilan baham: |