Toshkent davlat agrar universiteti nukus filiali

29-MAVZU. QISHLOQ XO‘JALIK SOHASIDA BIZNES-REJALASHTIRISH JARAYONNI
Bugungi kunda bozor iqtisodiyoti talablariga javob beradigan, korxonalarning ichki iqtisodiy
munosabatlarini o‘zida aniq aks ettira oladigan mexanizm bu - rejalashtirishdir.
Bozor munosobatlarining talab va taklif qonuniyatlariga tayangan xolda yaratilgan rejalashtirish tizimi,
qishloq xo‘jalik korxonalarida mavjud bo‘lgan tarmoqlar o‘rtasida, ularning ichki resurslaridan
foydalanishda mutanosiblikni o‘rnatib, ishlab chiqarishning uzluksiz va tez sur'atlar bilan rivojlanib
borishiga imkoniyatlar yaratadi.
Rejalashtirishdan asosiy maqsad bozorni sifatli, arzon va raqobatbardosh mahsulotlar bilan to‘ldirish,
qishloq xo‘jalik korxonalarining soha va tarmoqlari o‘rtasida ichki resurslar bilan ta'minlanish
mutanosibligini o‘rnatish va ulardan foydalanish samaradorligini oshirishdan iboratdir.
Rejalashtirish natijasida qishloq xo‘jalik korxonalari yer va boshqa ishlab chiqarish vositalaridan,
mehnat va moliya resurslaridan, tabiiy boyliklar, fan va texnika yutuqlari hamda ilg‘or tajribalardan oqilona
va samarali foydalanishga, tejamkorlik qoidalariga rioya qilishga va nobudgarchiliklarga yo‘l qo‘ymaslikka
erishishni nazarda tutadi.
Rejalashtirish orqali quyidagi vazifalar hal etiladi:
-
qishloq xo‘jalik korxonalari ichida agrar va iqtisodiy munosabatlarni
chuqur islox qilish asosida
xususiy mulkchilikni shakllantirish va mustahkamlash;
-
dehqonning yer va boshqa ishlab chiqarish vositalari, mehnat, moliya va ilmiy-texnika resurslaridan
oqilona foydalanishida shaxsiy javobgarligi va manfaatdorligini oshirishni ta'minlash;
-
har bir qishloq xo‘jalik korxonasida ekinlar hosildorligini, chorva va parranda mahsuldorligini
oshirishning aniq yo‘llarini hisoblab chiqib, dehqonchilik va chorvachilik tarmoqlarida mehnat
unumdorligini o‘stirish, sarf-xarajatlarni tejash va ishlab chiqarish rentaballigini ko‘tarish;
-
korxonaning tabiiy-iqtisodiy sharoitini hisobga olgan xolda, ishlab chiqarishni ixtisoslashtirish va
tarmoqlarni bir-biri bilan samarali muvofiqlashtirish;