Toshkent davlat agrar universiteti botanikadan laboratoriya

..................
..........
Ca
5
Co
5
A

...
G


............
  
 
                                        Isfarak 
......

         Ca
5
Co
(2)
A

......
G
1
; 
4. Quyidagi keltirilgan oila vakillarining lotin va o‘zbek tilidagi nomlari 
yoziladi. Ranunculus-ayiqtovon, Delphinium-isfarak, Aquillegia - akvilegiya, Ni-
gella- sedana, Clematis- ilon cho‘p, Adonis- adonis. 
 
2. KO‘KNORDOShLAR OILASI - PAPAVERACEAE 
 
Morfologik ta'rifi
: Bu oilaga 30 turkum, 700dan ortiq tur kirib, ular 
Sharqiy Osiyoda, Janubiy va Shimoliy Amerika, O‘rta er dengizi atrofida tarqal-
gan. Oila vakillari bo‘g‘imli yoki bo‘g‘imsiz, sutli naychalarida sut shiralari 
bo‘lgan bir yillik va ko‘p yillik o‘tlardir, ba'zan buta va daraxtsimon vakillari ham 
uchraydi. Barglari ko‘pincha patsimon. Qirqilgan, ketma-ket joylashgan, yon-
bargchasiz. Gulari to‘g‘ri yoki noto‘g‘ri, poyada yakka-yakka joylashgan. Ba'zan 
simpodial yoki monopodial tipga ega bo‘lgan to‘pgullardan tashkil topgan. Ikki 
jinsli,kosachabargi 2 ta bo‘lib, guli ochilishi bilan tezda to‘kilib ketadi, gultojibargi 
4 ta,changchisi cheksiz,ba'zan 2-3ta, urug‘chisi 2 yoki bir nechta meva bar-
gli,tugunchasi ustki, bir uyali. Mevasi ko‘sakcha yoki yong‘oqcha. Urug‘lari 
mayda, endospermli. 
Ahamiyati. 
Oilaning ayrim vakillaridagi sut shirasining tarkibida morfin, 
kodein, papaverin, tabsinga o‘xshash alkoloidlar bor. Ulardan meditsinada dorilar 
tayyorlanadi. Urug‘ning tarkibida 50% gacha yog‘ to‘planadi. Undan oziq-ovqat 
tayyorlashda foydalaniladi. 
 
 

---

 119