Toshkent davlat agrar universiteti botanikadan laboratoriya

SAVOLLAR:
 
1.Nima uchun ildizning ikkilamchi anatomik tuzilishi deyiladi?   
2.Sabzi ildizmevasi qanday to‘qimalardan tuzilgan? 
3.Sabzi, turp va lavlagi ildizmevalarining ichki tuzilishidagi farq nimada? 
4.Metamorfoz deganda nimani tushunasiz? 
5.Nima uchun sabzi shirin, turp taxirroq va sersuv bo‘ladi? 
 
10-MAVZU: NOVDA, UNING ShAKL O‘ZGARIShLARI, ShOXLANISh 
TIPLARI. BIRLAMShI ANATOMIK TUZILIShI (MAKKAJO‘XORI VA 
BUG‘DOY POYaSI MISOLIDA ). 

---

 64
 
MAVZUNING MAQSADI
: Kartoshka tuganagi, piyozbosh, ajriq ild-
izpoyasi misolida o‘zgargan novdalarni, gerbariylar asosida poya tiplarini va shox-
lanish tiplarini makkajo‘xori va bug‘doy poyasining ko‘ndalang kesmasi asosida 
poyaning birlamchi anatomik tuzilishini o‘rganish. 
K
Е
RAKLI JIXOZLAR
: kartoshka tuganagi, piyozbosh, ajriq ildizpoyasi, 
gerbariylar, makkajo‘xori, bug‘doy poyasi, mikroskop, floroglyutsin, glitserin, 
xlorid kislota, mayda asboblar, rasmlar va jadvallar.  
Novdaning asosiy vazifasi ildiz bilan barglar orasida moddalarni hara-
katlantirishdir. Poyada o‘tkazuvchi va mexanik to‘qimalar rivojlangan bo‘ladi. 
O‘simlikning yashash sharoitiga qarab novda ichki va tashqi qiyofasini o‘zgartiradi 
ya'ni metamorfozlashadi. Metamorfozlashgan novdalar ko‘rinishiga qarab turli va-
zifani bajaradi.  
ISh TARTIBI:
 
Е
r ustki novdalar ko‘pincha barg shakliga kiradi va barg 
vazifasini bajaradi. kaktus, ruskus. Novdaning gajak yoki tikanga aylanganligini 
uzum, qovoq, do‘lana kabi daraxtlarda uchratish mumkin. Novdaning er ostki 
qismi ham metamorfozlanadi. Piyozbosh – piyoz, lola, sarimsoqlarda va boshqal-
arda, tuganak – kartoshkada, ildiz poya - ajriqda ko‘rishimiz mumkin.