Toshkent davlat agrar universiteti botanikadan laboratoriya

 
TURGOR VA PLAZMOLIZ. 
Hujayra protoplazmasi o‘zi bilan aralashmaydigan suyuqlik ajratadi, bu 
suyuqlik hujayra shirasi deyiladi. Protoplazmadagi hujayra shirasi bilan to‘lgan 
bo‘shliqlar vakuollar deb ataladi. 
Hujayra shirasining suvga to‘yinib taranglanishi – hujayraning turgor holati 
deyiladi. Turgor holatdagi ya'ni tarang bo‘lib, turadigan hujayralar o‘zaro bir-biriga 
zich yopishib, o‘simlik organini elastik holatga keltiradi. Shu holat tufayli o‘simlik 
poya, barg, gullari (tarang) turadi. Hujayra shirasining o‘zidan suvini yo‘qotgan 
holati plazmoliz hodisasi deyiladi. Bunda tsitoplazma qisqaradi va hujayra 
po‘stidan ajralib o‘rtaga to‘planadi. Hujayra shirasi esa hujayra po‘stiga yaqin joy-
lashadi. Plazmolizda o‘simlik organlari so‘liydi. Plazmoliz holatidagi hujayra su-
vga botirilsa, unda turgor holati qayta tiklanadi. Bu esa deplazmoliz hodisasi 
deyiladi.