Toshkent davlat agrar umversiteti qalandarov muxitdin maxmudovich

2.5-rasm. B og‘-parklarda drenaj tizimini qurish.
Bog‘-parklarda ko‘pchilik holatlarda yopiq drenajlar barpo 
etiladi.
Drenaj muhandislik inshootlari hisoblanib, ma’lum maydon- 
dagi yer osti sizot suvlarini chiqarib yuborish tizimi hisoblanadi.
23

---

Ushbu qurilish inshootini barpo etishda Rote formulasidan 
va o‘lchash-hisoblash ishlaridan foydalanamiz:
i= 2 (H -S )K iP
ushbu formulada:
£-drenajning asosiy kanali va suv yo‘nalishi ariqlari orasi- 
dagi masofa, m.
H
-yer osti sizot suvlarining balandligi ,m.
5-yer osti sizot suvlari sathining ma’lum bir me’yorda tushib 
turishi, m
ft'-tuproqning filtrlanishi, m/sut.
P-tuproqda suvning qoldiq miqdorining koeffltsiyenti, 
m/sut.
Bog‘ va parklardagi o‘simliklarni sug‘orish uchun sug‘orish 
shoxobchalari quriladi.
2.6-rasm. Ochiq drenaj tizimining k o‘rinishi.
24

---

v) bog‘ tizimidagi sug‘orish.
2.7-rasm. B og‘-parklarda sug‘orish tizimlari.

---

Ushbu suv shoxobchalari asosiy suv kelish manbalari: tabiiy 
manbalarga, artezian quduqlariga va shahami suv bilan 
ta’minlash shoxobchalariga borib ulanadi, ya’ni bog‘lanadi.
2.8-rasm. B og‘-parklarda ochiq drenajlar qurish.
2.9-rasm. B og‘-parklarda yopiq drenajlar qurish.
26

---

Nazorat savollari
1. Bog‘-park qurilishida yer maydonlari qanday tayyorla­
nadi?
2. Yer maydonlarini tayyorlashdagi chiqindi miqdori (m3 
hisobida).
3. Yer maydonlarini tayyorlashdagi asosiy texnika vosi- 
talari.
4. Drenaj tizimi haqida ma’lumot bering.
5. Sug‘orish shoxobchalarini tushuntiring.
6. Drenaj tizimini qurishdagi Rote formulasining aha- 
miyati.
7. Yer osti va usti kommunikatsion tizimlari nima?
8. Bog‘-parklardagi sug‘orish tizimlarini tushuntiring.