Toshkent axborot texnologiyalar universiteti samarqand filiali

Parametrli prosedura. Prosedura bilan asosiy dasturni bog„laydigan bosh 

omil  –  prosedura  parametrlaridir.  Parametrlar  ikki  turga  ajratiladi:  qiymatli 

parametrlar 

(parametr-qiymat), 

o„zgaruvchili 

parametrlar 

(parametr-

o„zgaruvchi). 

Parametr-qiymat. Parametr-qiymatlar proseduraning ishlash jarayonini 

ta’minlovchi parametrlar hisoblanadi, ya’ni ular asosiy dastur qiymatlarini 

proseduraga uzatadigan parametrlardir. 

Parametrli proseduraning ishlash prinsipini ko„rsatish uchun bu yerda ham 

misollarga  murojaat  qilamiz.  Quyida  berilgan  misolda  parametrli  prosedura 

ishlash  prinsipining  imitatsion  modelini  yaratib,  uni  dasturlashtirish  jarayonida 

foydalanishning o„ziga xos  jihatlarini ko„rsatamiz  (3.2.11-rasm).  3.2.11-rasmda 

parametrli  proseduraning  ishlashi  hamda  formal  va  faktik  parametrlar 

qiymatlarining  almashinish  jarayoni,  har  bir  murojaatdan  so„ng  boshqarish 

murojaatdan keyingi operatoraga uzatilishi imitatsiya yordamida ko„rsatiladi va 

tushuntiriladi.  Yuqorida  bayon  etilan  fikrlarning  isbotini  aniq  misollarda 

ko„rsatamiz. 

Misol:  u=max(x+y,  x*y),  v=max(0.5,  u)  –  berilgan  x  va  y  haqiqiy 

sonlardan  foydalanib  u  va  v  qaymatlarni  aniqlang.  Bu  yerda  x,  y  –  qiymatlari 

kiritiladigan haqiqiy turli o„zgaruvchilar. 

 

3.2.11-rasm. Parametr-qiymatli prosedura ishlash jarayonining imitatsion 

modeli.