Тошкент автомобил-йўллар институти «ЙЎЛ Қурилиш машиналари» кафедраси

Автобетон аралаштиргичлар дозаланган қуруқ компонентлардан йўл давомида (объектга етгунча) бетон аралашмасини тайерлаш, бетон аралашмасин тўгридан-тўгри қурилиш объектида тайерлаб бериш ҳамда тайер бетон аралашмасининг сифатини ўзгартирмай қурилиш объектларига етказиб бериш учун хизмат қилади. Автобетонаралаштиргичларнинг асосий параметри уларнинг тайер қоришма бўйича ҳажми (м³) ҳисобланади.
Автобетонташигичлар, тайер сифатли бетон аралашмаларини 5…10 км масофага ташишда қўлланади. Автобетонташигичларнинг иш жиҳози баланд бортли, фойдали сигими 1,6…4 м³ бўлган агдариладиган кузов иборат. Агдариш пайтида кузовни таянч рамаси нисбатан 90⁰ бурчакка, база шассининг гидросистемасидан ишловчи иккита телескопик гидроцилиндр ердамида орқа томонга қараб қиялатилади. Кузов юкланадиган огзига қараб торайиб боради ва унинг огзи ташиладиган аралашманинг сатҳидан баландда туради, бу эса ташиш пайтида аралашмани исроф қилишни бартараф қилади. Аралашмани тўла бўшатиш мақсадида кузов гидроқўзгатгич билан таъминланган, у кузовни ҳар қандай вазиятида силкитиб, аралашмадан тозалашни таъминлайди.
Ташиладиган аралашмани егин-сочин, шамол ва юқори ҳароратдан сақлаш учун, кузов устки томонидан қопқоқ билан епилади, қишки паст ҳароратдан сақлаш мақсадида кузовнинг девори икки қаватли бўлиб, улар орасидан двигатель чиқараетган газ иситиб ўтади. Олиб келинган бетон аралашмаси ишлатиладиган жойларда бункер, бадья ва бошқа идишларга агдариб берилади.
Автоқоришматашигичлар сифатли қурилиш қоришмаларини йўлда қўзгатиб ташиб бериш, қурилиш объектига, қоришма насосларининг қабул бункерларига ва бункер ҳамда бадьяларга механик равишда порциялаб бериш учун хизмат қилади. Автоқоришма ташигичнинг иш жиҳози, термоизоляцияли материал билан қопланган цистерна иборат.
Бетон насослари катта бетон ишлари ҳажмига эга бўлган қурилиш объектларида металл қувур – бетон йўли бўйлаб бетон аралашмасини узлуксиз ҳайдаб бериш учун қўлланади. Бетон насосларининг асосий параметрларига ҳосил қила оладиган энг катта иш босими (Мпа), ҳажмий узатиши (иш унуми) (м³¤соат), аралашмани горизонтал ва вертикал бўйлаб узоқ масофага узатиш (м) киради.