Toshkent arxitektura qurilish instituti

Tomosha zali va kinoekran parametrlariga bo‘lgan talablar 
Kinoplyonka parametrlariga bog‘liq ravishda proeksiyalashning to‘rtta turi 
mavjud bo‘lib, kinoekran proporsiyalari (balandlikning uzunlikka nisbati) aynan 
proeksiyalash turlariga qarab belgilanadi: 
- oddiy ekran (0) 1 : 1,37; 
- keng ekranli (k) 1 : 2,35; 
- keng formatli (f) 1 : 2,2; 

---

217 
Kinofilmlarni namoyish qilishda tomosha zallaridagi tomoshabinlar uchun 
o‘rinlarni quyidagi rasmda keltirilgan zona chegarasida loyihalashtirish tavsiya 
etiladi, bunda: 
- D – kinoekrandan so‘nggi qatordagi kreslo suyanchig‘igacha masofa 
(tomosha zalining o‘qi bo‘yicha); 
- G – kinoekrandan birinchi qatordagi kreslo suyanchig‘igacha masofa 
(tomosha zalining o‘qi bo‘yicha), 0,36 D ga teng; 
- K – kinoekran (xorda bo‘yicha egri chiziqli)ishchi maydonining kengligi; 
- B – ekran ishchi maydoning balandligi. 
Ekran ishchi maydonining kengligini (Sh) quyidagicha qabul qilish tavsiya 
etiladi: 
- K
f
= 0,6 D; 
- K
k
= 0,43 D; 
- K
kash
= 0,34 D; 
- K
o
= 0,25 D; 
Ekrandan birinchi qatordagi kreslo suyanchiqlarigacha bo‘lgan masofa (G) 
ekran kengligiga (K) bog‘liq ravishda quyidagicha qabul qilish tavsiya etiladi: 
- G
f
– 0,6K
f
dan kam emas; 
- G
k
– 0,84K
k
dan kam emas; 
- G
o
– 1,44K
o
dan kam emas. 
Kino proeksiya uskunalarini o‘rnatishda tomosha zalining parametrlari 
rasmda ko‘rsatilgan, bu erda: 
- P – proeksion masofa, 0,85D dan kam emas; 
- φ – kinoproektor optik o‘qining kinoekran markazidagi normaldan og‘ish 
burchagi; 
- φ
g
– 7
0
dan katta emas (klub va teatrlarda 9
0
dan kam bo‘lmasliliga yo‘l 
qo‘yiladi); 
- φ
v
– 8
0
dan katta emas; 
- φ
n
– 3
0
dan katta emas. 
K – proeksion nurning yuqori qismidan shipning eng yaqin yuzalarigacha 
bo‘lgan masofa – 0,6 metrdan kam bo‘lmasligi lozim; 

---

218 
L – proeksion nurning pastki qismidan tomoshabinlar o‘rni zonasidagi 
polgacha bo‘lgan masofa – 1,9 metrdan kam bo‘lmasligi lozim; 
T – ekran orti bo‘shliqning chuqurligi: keng ekran bo‘lganida – 0,9 metr, 
keng formatli ekran bo‘lganida – 1,5 metr; 
R – ekran chekkasidan devorgacha masofa: yassi ekran uchun – 0,985 
metrdan, egri chiziqli ekran uchun – 0,1K dan kam bo‘lmasligi kerak.