Toshkent arxitektura qurilish instituti

ishlab 
chiqirilgan mahsulot – ya’ni, qurilish ob’yektlarining 
(bino va inshootlar) bir 
joydan  ikkinchisiga 
ko‘chmasligi  va  hududiy  jihatdan  muayyan  o‘ringa 
egaligi
, 
shu  bilan  birga  ishlab  chiqarish  qurilmalari  va  vositalarining
 
(ishchilar,  mashinalar  va  boshqalar) 
harakatchanligi,
  ya’ni  bitta  ob’yektdan 
ikkinchisiga  doimiy  ravishda  ko‘chirilishi  bilan  bog‘liqligi.  Qurilish 
ob’yektlarining  keng  hududda  (shahar,  tuman  va  h.k.)  tarqoq  holda  uzoq 
masofalarda  joylashishi  boshqaruv  bo‘linmalarini  avtonom  ish  olib  borishga 
majburligini  belgilab,  o‘z  navbatida,  bu  holat  axborotlar  almashinuvini 
murakkablashtiradi,  o‘zaro  tezkor  aloqalarga  kirishish  va  boshqaruvni  amalga 
oshirish imkoniyatlarini cheklab qo‘yadi.  
Solishtirish  uchun  sanoat  miqyosidagi  ishlab  chiqarish  korxonalarida 
qurilmalar  va  mehnat  vositalarining  bir  joyga  mahkamlab  o‘rnatilishi,  ishlab 

---

29 
 
chiqarish  mahsulotlari  esa  bir  joydan ikkinchisiga  ko‘chirilishi,  harakatchanlik 
tavsifiga ega bo‘lishini ko‘rsatib o‘tish mumkin.  
Qurilishning  bu  xususiyati  ishlab  chiqarish  jarayonining  barqarorligiga 
jiddiy  ta’sir  ko‘rsatadi  va  ishlab  chiqarish  jarayonining  uzluksizligi  va  bir 
maromda  bajarilishini  ta’minlashda  katta  qiyinchiliklarni  yuzaga  keltiradi. 
Bundan qurilishning ikkinchi o‘ziga xos xususiyati– ya’ni,