Toshkent Arxitektura qurilish instituti Bino va inshootlar qurilishi fakulteti Gidrotexnika qurilishi zamin va poydevorlari kafedrasi

Tirgovich devorga nisbatan gruntning jiddiy va sust seysmik bosimini aniqlash chizmasi.

a- tirgovich devorning zamin deformasiyasini hisobga oluvchi chizmasi;

b- zilzila bosimi va bosimisiz holatdagi gruntning jiddiy bosim chizmasi

1.7 rasm. Bikr tirgovich devorga gruntnint bosimini aniqlash chizmasi.

1.7 rasm. Bikr tirgovich devorga gruntnint bosimini aniqlash chizmasi.

a- grunt tekis yotiq holatda;

b-holatga oid gruntning seysmik bosimining chizmasi;

и-grunt yotiq holatda;

г-holatga mos keluvchi gruntning seysmik bosimi.

Bikr holatdagi tirgovich devorga mahkamlash gruntning siysmik bosimini aniqlashda prof. Napetvaridze Sh.G. taklif etgan 1.7 rasmdan foydalanishga yordam keladi. Unda tik yunalgan tirgovich devor orqasidagi tekis sirtli gruntga davolash etuvchi zilzila bosimi quyidagi korinishida boshlanishi:

Bikr holatdagi tirgovich devorga mahkamlash gruntning siysmik bosimini aniqlashda prof. Napetvaridze Sh.G. taklif etgan 1.7 rasmdan foydalanishga yordam keladi. Unda tik yunalgan tirgovich devor orqasidagi tekis sirtli gruntga davolash etuvchi zilzila bosimi quyidagi korinishida boshlanishi:

Yuqoridagi ifodalar tirgovich devor o’rab turgan gruntning seysmik bosimini aniqlashga ta’luqlidir. Ularni keltirib chiqarishda dinamik koeffisient va “tirgovich devor – grunt” turkumuga oid erkin tebranish shakli hisobga olinadi,ya’ni zilzilabardoshlikning spektral nazariyasidan foydalanilmagan. Ammo shunday bo’lsa ham masalaga bunday yondoshuv amaliyotda o’zini oqlashi ko’p marotaba etirof etilgan. Amaliy kuzatuvlar natijasi tirgovich devorlardagi tebranishlar davrini 0,05 - 0,10 sek. Va logarifmik dekrementni 0,6 dan ortiq ekanligini ko’rsatadi. Bu esa bunday inshoatni rafaqli (konsol) qurilmaga monand tebranishidan dalolat beradi.

Yuqoridagi ifodalar tirgovich devor o’rab turgan gruntning seysmik bosimini aniqlashga ta’luqlidir. Ularni keltirib chiqarishda dinamik koeffisient va “tirgovich devor – grunt” turkumuga oid erkin tebranish shakli hisobga olinadi,ya’ni zilzilabardoshlikning spektral nazariyasidan foydalanilmagan. Ammo shunday bo’lsa ham masalaga bunday yondoshuv amaliyotda o’zini oqlashi ko’p marotaba etirof etilgan. Amaliy kuzatuvlar natijasi tirgovich devorlardagi tebranishlar davrini 0,05 - 0,10 sek. Va logarifmik dekrementni 0,6 dan ortiq ekanligini ko’rsatadi. Bu esa bunday inshoatni rafaqli (konsol) qurilmaga monand tebranishidan dalolat beradi.