Toshkent Arxitektura qurilish instituti Bino va inshootlar qurilishi fakulteti Gidrotexnika qurilishi zamin va poydevorlari kafedrasi

Gruntlarning buzilishi ma’lum miqdordagi normal tortuvchi kuchlar ta’sirida yuz beradi. Gruntlarning buzilishi morfologik jihatdan yoriqiiklarning hosil bo'lishi va yoriqlik yuzasiga normal bo'yicha gruntning bir qismini ikkinchi qismidan ajralishi ko'rinishida ifodalanadi. Tog' yon bag'ri qoshidagi, qurigan gillar yuzasidagi yoriqliklar - tirishish natijasida gruntlarning buzilishiga misol bo'la oladi, birinchi hodisada tortuvchi gravitatsiya kuchlanish, ikkinchisida - kirishish kuchlanishi natijasidir

Demak har qanday grunt mustahkamligi ichki ishqalanish kuchiga; uning yumshoq Cw va bikr holdagi Cc bog'lanish kuchlarining qiymatlari bilan belgilanadi.

Demak har qanday grunt mustahkamligi ichki ishqalanish kuchiga; uning yumshoq Cw va bikr holdagi Cc bog'lanish kuchlarining qiymatlari bilan belgilanadi.

Qoya gruntlar tabiatda turli yemirilishlar ta'siricla bo’lib, alohida bo'laklarga bo'lingan bolda uchraydi. Yemirilish ta'siri va hosil bo'lgan yoriqlar qoya gruntlarni hamma vaqt bo'shashtiradi va ulaning yuk ko'tarish hususiyatini kamaytiradi. Turli shakldagi yoriqlar ular orasiga suv kirishiga sabab bo'lib, natijada bo'laklarni yoriqlar bo'ylab siljishini vujudga keltirishi mumkin. Bunday holatlarni qoya grunt mustahkamligini baholashda hisobga olmoq darkor.

Sochiluvchan gruntlar (shag’al, tosh qum va boshqalar) mustahkamligi asosan ichki ishqalanish kuchlariga, qisman bilkr bog'lanish kuchining qiymatiga bog'liq bo'lib, bunda grunt zichligining ahamiyati benihoyadir. Bunday gruntlar uchun Cw =O ekanligini etirof etib, yuqoridagilarni nazarda tutsak, quyidagi ifodani yozishimiz mumkin bo’ladi.

Sochiluvchan gruntlar (shag’al, tosh qum va boshqalar) mustahkamligi asosan ichki ishqalanish kuchlariga, qisman bilkr bog'lanish kuchining qiymatiga bog'liq bo'lib, bunda grunt zichligining ahamiyati benihoyadir. Bunday gruntlar uchun Cw =O ekanligini etirof etib, yuqoridagilarni nazarda tutsak, quyidagi ifodani yozishimiz mumkin bo’ladi.