Тошкент архитектура – Қурилиш университети “Қурилиш материаллари, буюмлари ва конструциялари технологияси”, кафедраси «Корхонада тайёрланган қурилиш конструкциялари»

Биринчи қават колонналарини ҳисоблаш. ни ҳисобга олган ҳолда кучлар қўйидагича бўлади: N₁=2332 0,95=2210 кН, кН (5-жадвал), колонна кесимининг ўлчамлари см, бетоннинг класси (синфи) В30, МПа, арматуранинг класси (синф) А-III, МПа,
нисбатни олдиндан ҳисоблаймиз; колоннанинг эгилувчанлиги , демак, колоннанинг эгилишини (солқилигини) ҳисобга олиш зарурдир; йўл қўйиладиган эксцентриситет см, см кам бўлмаслиги керак;
е_а=1,33 см ни қабул қиламиз; колоннанинг ҳисобий узунлиги см, демак, бўйлама арматура ҳисоблашни қўйидаги формула бўйича бажариш мумкин:
(1)
арматуралаш фоизини % деб қабул қиламиз (коэффи­циент =0,01) ва ҳисоблаймиз

ва бўлганда 2.15-жадвал (А.П. Мандриков «Примеры расчета железобетонных конструкций») =0,9 бўлганда да коэффициент,

бўйлама арматура кесимининг талаб этилган юзаси (1) формула бўйича:

конструктив 4 16 A-III, =8,04 см²; (8,04/1600) 100 = 0,5% бу қиймат аввал қабул қилинган 1% дан кичик. Колонна кесимини озроқ камайтириш мумкин ёки бироз пастроқ классдаги бетонни ва пўлат арматурани қабул қилиш мумкин. Агар колонна кесимининг ўлчамларини 350x350 мм да белгилаб, материалларнинг аввал қабул қилинган характеристикалари сақлаган ҳолда ҳисоблашларни бажарсак қўйидагиларга эга бўламиз: ; ; =0,903; =0,015 бўлганда ко­эффициент ; ;
см²
Симметрик арматуралаш учун қўйидагиларни қабул қиламиз 4 25 A-III, см²; =l,6% (бу қабул қилинганга =0,015 яқинроқ бўлган қиймат).
350х350 мм ўлчамдаги кесимнинг ҳақиқий (фактическая) юк кўтариш хусусияти қўйидаги формула бўйича ҳисобланади:
=
= кН
демак, кесим етарлича юк кўтариш хусусиятига эга (+5%).
2-жадвалдаги II-иловада келтирилган (А.П. Мандриков «Примеры расчета железобетонных конструкций») маълумотларга мувофиқ 8 мм диаметрли A-I классдаги (синфдаги) арматура 300 мм<20 = =500 мм ва h_c=35 см дан кичик бўлган қадам билан қабул қилинди. Биринчи қават колонналарини арматуралаш 13-расмда кўрсатилган.
5-жадвал. Колоннага тушадиган ҳисобий юкларни ҳисоблаш

Қават	Том ва қаватоараро том ёпмадан тушадиган юк, кН			Колоннанинг ўз оғирлиги, кН		Жамланма ҳисобий юк, кН
	узоқ муддатли	қисқа муддатли	узоқ муддатли			қисқа муддатли	Тўлиқ юк
5	200	35,2	18,5		218,2		35,3	253,8
4	614	121,6	37		651		121,6	772,6
3	1028	207,9	55,7		1083,5		207,9	1291,4
2	1442	294,2	74		1516		294,2	1810,2
1	1856	380,5	95,2		1951,2		380,5	2331,7 2332

13-расм. Биринчи қават колоннасини арматуралаш
1-ўлчамлари 100х100х5 мм бўлган марказлаштирувчи пўлат оралиқ қўйилма (прокладка);
2-диаметри 40 мм бўлган трубка; 3- С-1 сетка (тўр); М-1, М-2, М-3 – маҳкамлаш (пайвандлаш) учун металл деталлар